Innowacje i trendy w formułowaniu masek do twarzy

Przykładem prastarej maski, którą nadal można wykonać w niektórych gabinetach kosmetycznych jest kataplazma. Stanowi ona zimne lub gorące okłady ziołowe, których działanie zależy od zastosowanych podczas zabiegu ekstraktów lub części roślin. Zatem po dziś dzień ideologia masek kosmetycznych nie zmieniła się. Są to preparaty silnie skoncentrowane, których zadaniem jest intensywne odżywienie i pobudzenie skóry do regeneracji. Występują zwykle w postaci past lub cieczy o wysokiej lepkości, a po zastosowaniu na twarz zastygają, tworząc twardą powłokę lub ściśle przylegają do jej powierzchni. Pod tak utworzoną powłoką lub warstwą okluzji, zachodzą intensywne procesy regeneracji, wygładzania lub oczyszczania skóry.

Najbardziej ogólna klasyfikacja masek dzieli je na spłukiwane (np. maski oczyszczające, przeciwtrądzikowe) oraz niespłukiwane (np. maski nawilżające, bankietowe, liftingujące). Jednakże z kosmetycznego punktu widzenia, podział masek dokonywany jest w oparciu o efekty ich działania.. W zależności od zastosowanych składników, maseczki mogą zapewniać przeróżne rezultaty pielęgnacyjne tj. nawilżające, oczyszczające, odżywcze, obkurczające rozszerzone naczynka krwionośne, przeciwzmarszczkowe, przeciwtrądzikowe bądź seboregulujące. Dla przykładu, zimne okłady z alg Sargassum poprawiają stan skóry atopowej, wrażliwej i płytko unaczynionej, zmiękczając naskórek i łagodząc podrażnienia. Warto więc pogłębić wiedzę na temat formułowania produktów z tego segmentu, zwłaszcza że konsumenci oczekują po ich zastosowaniu wyraźnej poprawy stanu cery w stosunkowo niedługim czasie.

Maski emulsyjne w nowoczesnym wydaniu

Jedną z najbardziej klasycznych postaci masek do twarzy jest emulsja, którą nakłada się na twarz grubą warstwą, stanowiącą swoisty kompres przyjemnie otulający skórę. Niekwestionowaną zaletą takiej formy fizykochemicznej jest możliwość łatwego zawarcia w niej zarówno lipofilowych (np. witaminy A, E, bisabolol, oleje naturalne) jak i hydrofilowych składników aktywnych (np. witaminy B3, B5, C, kwas hialuronowy, glikozaminoglikany). Aby jednak nadać takiej formule innowacyjności, warto pokusić się o zastosowanie systemów nośnikowych dla substancji aktywnych np. wykorzystać liposomalnie zamknięte składniki aktywne, bądź starannie przemyśleć dobór promotorów ich przenikania. Aby wykonać maskę emulsyjną o rewolucyjnej skuteczności działania, można też zastosować układ emulsji wielokrotnej np. O/W/O. Takie rozwiązanie umożliwiłoby zastosowanie niezwykle wysokich stężeń składników aktywnych, nawet wzajemnie niekompatybilnych oraz zagwarantowałoby wysoce skuteczną penetrację składników aktywnych przez warstwę rogową do głębszych warstw skóry.

Innowacje w recepturowaniu masek do pielęgnacji skóry suchej i wrażliwej

Ciekawą postacią maski jest forma hydrożelowa, która doskonale sprawdza się w pielęgnacji skóry suchej, wrażliwej i delikatnej. Przydatne w stworzeniu unikalnej maski tego typu, może być zastosowanie wysoce wyspecjalizowanych kopolimerów kwasu akrylowego (Glyceryl Acrylate/Acrylic Acid Copolymer, Caprylyl Glycol/Glycerin/Polyacrylic Acid Copolymer) oraz kopolimeru eteru metylowo-winylowego i kwasu maleinowego (PVM/ MA Copolymer).

Składniki te zapewniają utworzenie przezroczystej i plastycznej żelowej maseczki, która stanowi doskonały nośnik hydrofilowych substancji aktywnych w głąb skóry i jednocześnie posiada aksamitne właściwości sensoryczne. Tak zaprojektowana maska zwiększa stopień nawilżenia skóry, ponieważ polimerowa warstwa okluzyjne zapobiega transepidermalnej utracie wody. Maski hydrożelowe zawierają najczęściej wysoce skuteczne składniki nawilżające tj. kwas hialuronowy, aminokwasy a także kojące np. alantoina, panthenol, ekstrakt z aloesu. Przydatny w formułowaniu tego typu produktów jest również karagenian (Carrageenan), będący żelującym polisacharydem pochodzenia naturalnego otrzymywanym najczęściej z plechy krasnorostu Chrząstnicy kędzierzawej (łac. Chondrus Crispus).

Stosunkowo oryginalnym pomysłem na pielęgnację cery suchej i wrażliwej są maski piankowe. Rozwiązanie to nie jest jeszcze zbyt powszechne na europejskim rynku kosmetycznym. Produkty te wymagają zastosowania aerozolu w celu wytworzenia gęstej i obfitej pianki, która po nałożeniu na skórę delikatnie ją otula, rewelacyjnie nawilżając. Ten szybki i odczuwalny efekt nawilżenia uzyskiwany jest poprzez delikatne rozpulchnienie komórek naskórka. Maski tego typu są produktami spłukiwanymi, bogatymi w hydrolaty, soki z owoców, rozmaite ekstrakty roślinne oraz hydrolizaty białkowe.

Przy ich formułowaniu należy pamiętać o zastosowaniu gazowych propelantów (np. Propane, Butane) oraz delikatnych związków powierzchniowo-czynnych umożliwiających utworzenie pianki (np. Coco Glucoside, Disodium Cocoyl Glutamate, Cocamidopropyl Betaine). Związki powierzchniowo-czynne dodatkowo ułatwiają przenikanie składników biologicznie czynnych przez warstwę rogową naskórka.

Przyjemne oczyszczanie – czyli jak zaprojektować recepturę użytkowo dobrej maski oczyszczającej

Bardzo popularną i niezwykle cenioną w kosmetyce odmianą masek oczyszczających są maski algowe i algowo-błotne. Po rozmieszaniu z wodą tworzą one błotną papkę, którą nakłada się na twarz i pozostawia do zastygnięcia w spójną skorupę. Trudnością w formułowaniu tego typu masek jest zaprojektowanie receptury tak, aby była dość plastyczna, by się nie kruszyć i dość twarda, by się nie rolować przy zdejmowaniu. Za plastyczność takich układów odpowiadają głównie alginiany (Sodium Alginate, Magnesium Alginate), a za twardość związki wapnia (Calcium Carbonate, Calcium Sulfate). Niewłaściwy stosunek plastyczności do twardości, może powodować zaczerwienienia i podrażnienia skóry na skutek zbyt intensywnego jej pocierania przy zdejmowaniu maski (rolowanie się maski, bądź odczepianie pokruszonych jej fragmentów z powierzchni skóry). Maski algowo-błotne dzięki adsorpcyjnemu działaniu błota (np. z morza martwego) poprawiają stan cery tłustej i skłonnej do wyprysków. Recepturę tego typu można również wzbogacić o glinki, które wspomagają usuwanie martwych komórek naskórka i delikatnie zwężają pory. Z kolei tlenek cynku (Zinc Oxide) mógłby dopełnić taką formulację poprzez działanie matujące i ściągające.

Algi zawierają liczne składniki odżywcze tj. makro i mikroelementy (magnez, potas, wapń, żelazo, cynk) oraz witaminy, dlatego są doskonałym katalizatorem procesów regeneracji skóry. Same maski algowe bez dodatku substancji seboregulujących i zwężających pory są odpowiednie do pielęgnacji każdego typu cery.

Od kilku lat wśród dostępnych na rynku masek oczyszczających, wyraźny prym wiodą maski peel-off. Stanowią one polimerową masę, która zastyga na powierzchni skóry, tworząc łatwą do usunięcia, elastyczną błonę. Efektem takiego zabiegu jest oczyszczenie cery z obumarłych komórek naskórka, sebum oraz zbędnych zanieczyszczeń nagromadzonych na powierzchni skóry i w jej porach.

Składnikiem wiążącym w tego typu maskach jest zazwyczaj alkohol poliwinylowy (Polyvinyl Alcohol) bądź też bardziej zaawansowane kopolimery kwasu akrylowego (VP/Methacrylamide/Vinyl Imidazole Copolymer). Maski peel-off można wzbogacać o składniki tonizujące, dodatkowo oczyszczające pory lub zwężające ich widoczność tj. pył wulkaniczny, węgiel aktywny, srebro koloidalne, cynk, glukonolakton lub ekstrakt z koniczyny czerwonej.

Maski do zadań specjalnych

Istnieje również na rynku pewna grupa masek do zadań specjalnych, które działają błyskawicznie i stosowane są doraźnie, zwykle tuż przed tzw. ,,wielkim wyjściem’’. Są to maski liftingujące oraz rozświetlające, których zadaniem jest wyraźne wygładzenie skóry, nadanie jej "efektu glow" bądź poprawa owalu twarzy w tempie ekspresowym.

Z założenia tego typu maseczki stosowane są pod makijaż, zatem nie mogą być tłuste. W ich recepturach nie należy stosować więc niepolarnych, ciężkich olejów, maseł i emolientów. Wskazanym za to byłoby wzbogacenie takich formulacji o składniki poprawiające przyczepność do powierzchni skóry (np. Magnesium Stearate, Zinc Stearate), wysoce lotne silikony o działaniu wygładzającym (np. Cyclopentasiloxane, Cyclohexasiloxane.) bądź polimery metakrylanowe, które rozpraszają światło i działają matująco poprzez absorpcję lipidów (np. Methyl Methacrylate Crosspolymer).

Maski ,,wulkaniczne’’ – czyli zabiegi termiczne

Maseczki termiczne (inaczej ,,wulkaniczne’’) to takie, których proces użycia powoduje uwalnianie pewnej energii cieplnej, wspomagającej efekty kosmetyczne. Są to zazwyczaj maski wielofunkcyjne a tajemnica ich działania opiera się na reakcjach chemicznych, zachodzących podczas łączenia jej składników. Przykładem może być maska na bazie zeolitu (Zeolite), w którym po wymieszaniu z wodą dochodzi do zerwania wiązań chemicznych i wydzielenie ciepła. Skóra po nałożeniu takiej maski rozgrzewa się, w efekcie czego otwierają się pory, co umożliwia skuteczniejsze jej oczyszczanie i łatwiejsze przenikanie składników aktywnych. Maska zeolitowa wykazuje głównie działanie oczyszczające i matujące, lecz wzbogacona np. o pył wulkaniczny lub dowolne ekstrakty roślinne może bardzo skutecznie odżywiać skórę.

Maski w płachcie w nowym wymiarze

Powszechnie znane są również maski w płachcie, na które składają się: suchy płat maskowy i zwilżający go płyn o wysokiej zawartości składników aktywnych. Płaty maskowe to nic innego jak kawałek tkaniny (najczęściej wykonanej z bawełny lub celulozy) wyciętej w kształt dopasowany do twarzy z otworami na oczy, nos i usta.

Tego typu maski są jednymi z najczęściej stosowanych w warunkach domowych, ale bardziej zaawansowaną ich odmianą są profesjonalne transdermalne plastry zabiegowe. Są one wykonane ze specjalnego materiału imitującego strukturę tkanki i wyprofilowane w taki sposób, aby idealnie dopasowywać się do kształtu różnych partii ciała. Maski te nasączone są płynem zawierającym wysoką koncentrację jednej lub dwóch wiodących substancji biologicznie czynnych i charakteryzują się wysokim stopniem przenikania transdermalnego.

Przygotowanie cery pod zastosowanie maski oraz ,,multimasking’’

W celu maksymalnego wykorzystania potencjału pielęgnacyjnego maski do twarzy, należy przed jej aplikacją odpowiednio przygotować cerę. Sprowadza się to do starannego oczyszczania skóry z makijażu i innych zanieczyszczeń oraz do jej tonizacji. Aby umożliwić składnikom aktywnym zawartym w preparacie, głęboką penetrację w głąb skóry, warto również wykonać dokładny peeling. Co ciekawe, istnieją na rynku produkty multifunkcyjne np. 3 w 1, które stanowią zarówno żel do mycia, peeling jak i maskę do twarzy. Może być to dobre rozwiązanie dla osób ceniących sobie czas i oczekujących pełnowymiarowego zabiegu. Stworzenie receptury takiego preparatu stanowi nie lada wyzwanie dla technologa, ponieważ należy niezwykle starannie przewidzieć interakcje pomiędzy składnikami. W dobie mody na stosowanie wszelakich masek upiększających, rozwinął się ciekawy trend kosmetyczny określany jako ,,multimasking’’. Zjawisko to polega na nakładaniu różnych maseczek na poszczególne obszary twarzy objęte innymi problemami skórnymi.

Po takie rozwiązanie sięgają najczęściej osoby posiadające cerę mieszaną, wybierając inną maseczkę na nadmiernie przetłuszczającą się strefę T, oraz inną na policzki, które często są przesuszone przy tym rodzaju cery. Co ciekawe, producenci również wychodzą klientom naprzeciw, oferując np. hydrożelowe płatki dedykowane wprost na skórę wokół oczu lub też preparaty do punktowego zwalczania niedoskonałości np. z kwasem salicylowym.

Czasem mniej oznacza więcej

Rynek kosmetyczny bogaty jest w całe mnóstwo niekonwencjonalnych i awangardowych masek do pielęgnacji twarzy, które formą i działaniem zachęcają do wypróbowania. Warto jednak pamiętać o tym, że maski pielęgnacyjne równie szybko mogą pogorszyć stan cery jak jej pomóc. Z tego też powodu, należy zwrócić szczególną uwagę na właściwy dobór rodzaju maseczki do typu skóry. Każdy bowiem typ cery ma inne potrzeby pielęgnacyjne i wykazuje zapotrzebowanie na inne składniki biologicznie czynne. Dla przykładu, maseczki do cery suchej zawierają w swoim składzie substancje okluzyjne i nawilżające (np. olej z wiesiołka, panthenol), zaś do cery tłustej substancje głęboko oczyszczające i ściągające np. błoto, octan glinu, cynk. Jeżeli nie jesteśmy pewni, jaki rodzaj maseczki będzie odpowiedni dla posiadanego typu cery, bądź jaki w ogóle mamy typ cery, w takim wypadku najlepiej skonsultować się z kosmetologiem lub dermatologiem celem rozpoznania. Wszystko to w imię starej dobrej zasady – po pierwsze nie szkodzić. Kolejnym, niemniej istotnym kluczem do uzyskania zadowalających rezultatów pielęgnacyjnych jest użycie maski zgodnie z zaleceniami producenta.

W przeciwnym razie możliwe jest wystąpienie podrażnień skóry, a nawet pogorszenie jej kondycji. Szczególną ostrożność przy doborze i stosowaniu masek do twarzy powinny zachować osoby z cerą wrażliwą i problematyczną.

Maski kosmetyczne znane są konsumentom od dawna, z czasem jednak przybierają coraz bardziej nowatorskie formy fizykochemiczne, a ich receptury projektowane są tak, aby zagwarantować coraz to większą skuteczność działania w jak najkrótszym czasie. Szybkie tempo życia oraz niesłabnące zainteresowanie nowinkami pielęgnacyjnymi, zdaje się prognozować ciągły wzrost innowacyjności kosmetyków z tego segmentu. Współcześnie stosowanie masek do twarzy w zaciszu domowym rodzi oczekiwania, aby efekty pielęgnacyjne były porównywalne do zabiegów w profesjonalnym gabinecie kosmetycznym lub spa. Nie należy przy tym zapominać, że właściwie dobrana maseczka do twarzy powinna być doskonałym uzupełnieniem codziennej pielęgnacji skóry. Należy więc zwracać uwagę na deklarowane działanie maski, które jest ściśle uzależnione od jej składu. Z tego też powodu niezwykle istotne jest właściwe komunikowanie przez producentów przeznaczenia na opakowaniu danej maski.

Artykuł został opublikowany w kwartalniku "Świat Przemysłu Kosmetycznego" 2/2022