W związku z tym niemalże w każdej branży prowadzone są na szeroką skalę działania w obszarze opracowywania rozwiązań będących ekologiczną alternatywą dla standardowych materiałów. Jedną z gałęzi przemysłu prężnie rozwijającą się w zakresie promowania produktów mniej ingerujących w środowisko naturalne jest branża kosmetyczna. Ściśle współpracujący producenci kosmetyków, opakowań czy etykiet umożliwiają klientowi wybór pomiędzy standardowymi produktami a ich wersją ekologiczną.
Ekologiczny kosmetyk
W ostatnim czasie dużą popularnością cieszą się kosmetyki produkowane na bazie naturalnych składników. Jedna z największych sieci drogeryjnych w Europie wprowadziła do sprzedaży kosmetyki pozbawione wody, co spowodowało, że płynna wersja produktu została zastąpiona przez proszki, kostki i koncentraty kosmetyków, takich jak szampony, odżywki, peelingi czy produkty do mycia ciała.
Trend związany z wytwarzaniem produktów ekologicznych można zaobserwować również w branży opakowań. Branża ta, kierując się wytycznymi Komisji Europejskiej w zakresie opakowań produkowanych na bazie tworzyw sztucznych, opracowała pewne reguły związane z nowoczesnym i ekologicznym projektowaniem opakowań. Według tych wytycznych należy:
- dobierać surowce i kształt opakowania w taki sposób, aby nie stanowimy one przeszkody w przeprowadzaniu procesu recyklingu,
- unikać zbyt dużych obszarów pokrytych zdobieniami,
- wykorzystywać ograniczoną liczbę materiałów opakowaniowych,
- wystrzegać się pełnego barwienia i ciemnych kolorów,
- stosować surowce wspomagające rozwój gospodarki recyrkulacyjnej,
- przy procesie produkcyjnym uwzględniać wykorzystanie surowców pochodzących z recyklingu.
W związku z tym producenci działający w branży kosmetycznej poszukują alternatywnych rozwiązań, które w mniejszym stopniu obciążą środowisko naturalne. Przyglądając się tej tendencji w rozwoju opakowań, można zauważyć, że firmy podejmują próbę zastąpienia plastiku poprzez tekturę, drewno, szkło albo tworzywo w pełni przetwarzalne. Dużym zainteresowaniem cieszą się butelki PET, do produkcji których wykorzystano surowce pochodzące z recyklingu. Warto zaznaczyć, że decydując się na ekologiczne opakowanie produktu, kolejnym krokiem powinno być odpowiednie dobranie surowca, z którego wyprodukowana zostanie etykieta.
Ekologiczne rozwiązania etykietowe
Producenci etykiet na przestrzeni kliku ostatnich lat wprowadzili na rynek materiały będące ekologicznymi zamiennikami dla standardowych zastosowań. Wśród dostępnych propozycji można wyróżnić materiały samoprzylepne:
- wspomagające powtórne użycie opakowania,
- wspomagające recykling,
- zredukowane,
- z zawartością surowców z recyklingu,
- z zawartością surowców odnawialnych.
Materiały wspomagające powtórne użycie opakowania skierowane są w szczególności do firm stawiających na maksymalizację odzysku opakowań. Jest to możliwe dzięki wykorzystaniu do produkcji specjalnie opracowanego kleju, który w trakcie przeprowadzania procesu recyklingu umożliwia w całości oddzielenie etykiety od powierzchni opakowania, nie pozostawiając na nim żadnych śladów.
W przypadku materiałów wspomagających recykling wykorzystuje się etykiety, w których zastosowany klej w chwili zmielenia butelek PET powoduje, że pocięta etykieta unosi się na powierzchni wody, natomiast oczyszczone płatki PET opadają na dno zbiornika. Sytuacja wygląda podobnie podczas recyklingu butelek szklanych – w trakcie kąpieli otrzymanej tłuczki rozdrobnione etykiety unoszą się na powierzchni.
Warto zauważyć, że specjalnie opracowywane kleje, których zadaniem jest wspomaganie procesu recyklingu, korzystnie wpływają na środowisko naturalne jeszcze z jednego powodu – umożliwiają oddzielenie etykiety od opakowania w niższych temperaturach niż dotychczas, dzięki czemu następuje ograniczenie zużycia energii niezbędnej do ogrzania wody. Ponadto formuła klejów została opracowana w taki sposób, by woda wykorzystywana w procesie recyklingu nie została zanieczyszczona, dzięki czemu nadaje się do ponownego wykorzystania.
Kolejną grupą ekologicznych materiałów etykietowych są tzw. materiały zredukowane, które charakteryzują się mniejszą gramaturą, co przyczynia się do generowania niższego poziomu odpadów poprodukcyjnych. Należy wspomnieć, że wraz z wykorzystaniem etykiet wyprodukowanych na cieńszym surowcu przedsiębiorca obniża koszty pakowania i transportu, a także zaoszczędza czas potrzebny na wymianę rolek. Ma to związek z większą liczbą nawiniętych na nie etykiet. Najlepszym przykładem jest materiał foliowy PE65, gdzie przy rolce o takiej samej średnicy nawinięto 12% więcej materiału etykietowego. Warto przy tym zaznaczyć, że zredukowane materiały samoprzylepne mają najczęściej takie same lub bardzo zbliżone właściwości.
Dużym zainteresowanie wśród producentów kosmetyków cieszą się etykiety produkowane na bazie surowców pochodzących z recyklingu, których podstawowym założeniem produkcyjnym jest fakt znacznego ograniczenia zużycia paliw kopalnych, wody i energii. Do ich produkcji wykorzystuje się plastik pochodzący z gospodarstw domowych oraz odpadów poprzemysłowych. Dodatkowo wykorzystuje się też plastik pochodzący z recyklingu butelek PET.
Ostatnią grupą prośrodowiskowych materiałów samoprzylepnych są materiały produkowane na bazie surowca odnawialnego, co znacząco wpływa na zmniejszenie zużycia paliw kopanych i ogranicza emisję dwutlenku węgla w związku z wykorzystaniem biomasy roślinnej. Materiały samoprzylepne produkowane ze źródeł odnawialnych zawierają z reguły 80% składników pochodzenia naturalnego. Wśród dostępnych rozwiązań etykietowych można wyróżnić papier wytworzony z trzciny cukrowej, materiał wykonany z naturalnego drewna, papier wyprodukowany w 100% z bawełny oraz folie bio wyprodukowane z etanolu pochodzącego z trzciny cukrowej.
Poza wymienionymi materiałami przyjaznymi dla środowiska należy pamiętać o rozwiązaniach, których specyfika związana jest z szybkim procesem biodegradacji. Jednym z takich produktów jest folia PLA, która produkowana jest z kwasu mlekowego.
Personalizacja produktu
Wybór odpowiedniego surowca do produkcji etykiet i opakowań to jeden z etapów, jaki musi pokonać producent, który chce dotrzeć do klienta końcowego. Wcześniej, przed opracowaniem koncepcji opakowanie, niezwykle istotnym elementem jest sprecyzowanie grupy docelowej. Przez to, że asortyment w branży kosmetycznej jest ogromny, producenci przykładają większą uwagę do projektowania opakowań i etykiet. Dążą do tego, by ich produkty w znaczny sposób wyróżniały się na tle konkurencji. W tym celu wykorzystują dostępne na rynku możliwości zdobień czy też korzystają z technologii umożliwiających tworzenie niepowtarzanych wzorów. Jednym ze sposobów skutecznego wyróżnienia produktu kosmetycznego jest personalizacja jego opakowania. Dostępne technologie produkcji opakowań i etykiet, a w szczególności technologia druku cyfrowego, umożliwią stworzenie unikalnych, indywidualnych projektów dopasowanych do potrzeb pojedynczego konsumenta. Koncepcja dostarczania indywidualnych produktów opatrzonych personalizowanym komunikatem marketingowym jest wykorzystywana głównie w branży spożywczej – branża kosmetyczna nadal czeka na pioniera, który na dużą skalę wykorzysta możliwość personalizacji opakowań swoich kosmetyków.
I co dalej?
Ostateczna decyzja o wyborze surowców wykorzystanych do produkcji etykiety i opakowań powinna uwzględniać późniejsze możliwości poddania ich procesowi recyklingu. Dodatkowym argumentem przemawiającym za wdrożeniem przez producentów opakowań i etykiet bardziej przyjaznych dla środowiska są wymogi prawne. W związku z przyjętą w Unii Europejskiej strategią w dziedzinie tworzyw sztucznych do 2030 r. wszystkie opakowania z tworzyw sztucznych będą nadawać się do recyklingu, co przyczyni się do ograniczenia generowanych odpadów i zanieczyszczeń. Podejmowane przez Unię Europejską działania realizujące przyjętą strategię w obszarze ograniczenia wykorzystywania plastiku do produkcji mają na celu zwiększenie liczby przedsiębiorstw przeprowadzających procesy recyklingu na terenie poszczególnych krajów. Wszystkie kroki podejmowane w tym zakresie skupiają się na rozwoju gospodarki recyrkulacyjnej, która odciąża środowisko naturalne. Wybór opakowań bardziej przyjaznych dla środowiska stanowi również jasny przekaz dla odbiorców. Informacja o tym, że producent podejmuje działania na rzecz ochrony środowiska naturalnego niejednokrotnie może przeważyć o tym, czy klient zdecyduje się na zakup danego produktu, czy też nie.
Podsumowanie
Trend związany z ekoodpowiedzialnością w zakresie tworzenia opakowań i ukierunkowanie na personalizację przekazu sprawiają, że producenci i konstruktorzy opakowań prześcigają się w tworzeniu oraz dostarczaniu materiałów i technologii odpowiadających na te dwie podstawowe tendencje. Producenci kosmetyków posiadają wachlarz możliwości w zakresie nie tylko dostosowania opakowań do wymogów prawnych czy preferencji konsumentów, ale także tworzenia angażujących, indywidualnych i personalizowanych opakowań dopasowanych do ściśle określonej grupy odbiorców lub wręcz do pojedynczego konsumenta.
Aniflex
Artykuł został opublikowany w kwartalniku "Świat Przemysłu Kosmetycznego" 3/2020
