Pielęgnacja dłoni i stóp

Piękne i zadbane stopy, to marzenie szczególnie latem, jednak często zapominamy o tym, że należy je pielęgnować przez cały rok. Zazwyczaj przypominamy sobie o tym właśnie wtedy, gdy chcemy eksponować je w stylowym, otwartym obuwiu. Jednak to właśnie ich całoroczna pielęgnacja może nam pomóc w uniknięciu rogowacenia, przesuszenia i pękania.

Rynek kosmetyczny na szczęście posiada szeroką ofertę produktów przeznaczonych do pielęgnacji dłoni i stóp, o różnych funkcjach: od nawilżających i łagodzących, przez regenerujące, do złuszczających. Formulatorzy, z myślą o konsumentach, tworzą wciąż nowe receptury oraz formy aplikacji, skutecznie polepszając działanie kosmetyków.

Dłonie

Skóra dłoni pokryta jest warstwą hydrolipidową. Głównie składa się ona z wydzieliny gruczołów łojowych oraz części tłuszczowej, wytworzonej przez keranocyty wskutek przemian metabolicznych. Częste mycie, dezynfekcja rąk oraz używanie detergentów (np. do sprzątania  domu) przyczynia się do naruszania tej warstwy, przez co skóra staje się sucha, zaczyna pękać, być szorstka, a nawet rogowacieje. To z kolei może sprzyjać gromadzeniu się na powierzchni nadmiaru martwego naskórka, prowadząc często do tworzenia się stanów zapalnych.

Dostępne na rynku kosmetyki do pielęgnacji dłoni mogą pełnić różnorodne funkcje:

• nawilżające;
• regenerujące;
• odżywcze;
• kojące;
• wygładzające.

Regeneracja

W składach produktów regenerujących i wygładzających spotykamy surowce, które biorą udział w odbudowie naskórka zabezpieczają skórę przed odwodnieniem oraz dodatkowo ułatwiają przenikanie substancji aktywnych do głębszych warstw skóry. Zaliczamy do nich m.in. ceramidy (np. Ceramide NP, Ceramide AP), kolagen, kwas linolowy (INCI: Linoleic Acid).

Humektanty, czyli substancje które ze względu na swoją budowę chemiczną (obecność kilku grup hydroksylowych), wykazują zdolności wiążące wodę oraz nawilżające, są spotykane w prawie każdym kosmetyku pielęgnującym dłonie – do najpowszechniej stosowanych należą: gliceryna (INCI: Glycerin), sól sodowa kwasu piroglutaminowego (INCI: Sodium PCA), kwas mlekowy (INCI: Lactic Acid).

Łagodzenie

Suche i szorstkie dłonie potrzebują substancji wykazujących działanie kojące oraz łagodzące. Poszukując skutecznych rozwiązań, formulatorzy często sięgają po m.in. allantoinę, prowitaminę B5 (D-Panthenol), które zapewniają efektywne działanie znoszące swędzenie i pieczenie podrażnionej skóry.

Odżywienie

Delikatne natłuszczenie dłoni jest bardzo istotnym czynnikiem zapewniającym poprawną pielęgnację dłoni. To właśnie dzięki natłuszczeniu chronimy skórę przed nadmierną utratą wody, poprzez utworzenie filmu ochronnego. Substancjami wykazującymi takie działanie są emolienty, np. masło shea, alkohol cetylowy, olej jojoba. Także woski naturalne i syntetyczne, oprócz tego, że nadają kosmetykom odpowiednią konsystencję, wykazują również działanie natłuszczające, tworząc film ochronny, zapobiegający utracie wody, np. wosk pszczeli, wosk carnauba, wosk candelilla.

Oprócz omówionych powyżej substancji aktywnych, stosowanych w kosmetykach do pielęgnacji dłoni możemy również spotkać, szereg mniej popularnych, acz cennych dla skóry związków, wykazujących szerokie spektrum działań, np.:

• witaminy:

– wit. A – poprawia strukturę warstwy rogowej, wygładza poprzez stymulację produkcji kolagenu, niweluje przebarwienia;

– wit. C – zapewnia efekt odświeżenia, pełni funkcję antyoksydantu;

– wit. E – nawilża, uelastycznia;

• ekstrakty i oleje roślinne;
• olejki eteryczne;
• komórki macierzyste – stymulują  ciągłą produkcję kolagenu;
• biofermenty – odbudowują mikroflorę znajdującą się na powierzchni skóry, odżywiają, chronią przed negatywnym działaniem czynników zewnętrznych.

Pielęgnacja dłoni powinna być dla nas tak samo istotna jak pielęgnacja twarzy, dlatego warto pamiętać o kilku zasadach, których stosowanie zdecydowanie pomoże nam w utrzymaniu ich nienagannego wyglądu:

• do mycia rąk stosuj łagodne środki myjące,
• po każdym umyciu rąk dokładnie je wysusz, a następnie nałóż na nie krem,
• podczas pracy z chemikaliami, detergentami stosuj rękawiczki ochronne,
• zabezpieczaj dłonie przed działaniem mrozu lub wiatru;
• chroń dłonie przed promieniami UV stosując kremy z filtrem;
• przynajmniej raz w tygodniu przeprowadź dla swoich dłoni domowe SPA, składające się ze złuszczania, nałożenia maski (która intensywnie zregeneruje i odżywi), a następnie nałożenia kremu.

Stopy

Stopy posiadają warstwę rogową naskórka dużo grubszą, niż pozostałe części ciała. Nie bez powodu – w końcu muszą dźwigać ciężar naszego ciała przez cały dzień i często mają bezpośredni kontakt z podłożem, dlatego zasługują na należytą troskę.

Pielęgnację stóp warto rozpocząć od kąpieli w letniej wodzie z dodatkiem olejków eterycznych lub soli kosmetycznej, która zmiękczy, oczyści, a także rozluźni naskórek. Sole przeznaczone do stóp, skutecznie zmiękczają martwy naskórek, a dodatkowo dezynfekują i odświeżają.

Po takim przygotowaniu, warto przejść do kolejnego etapu – wykonania peelingu, który umożliwi pozbycie się martwego naskórka, wygładzi i pomoże w zapobieganiu tworzenia się odcisków. Według podologów, peeling jest znacznie lepszym wyborem od skarpet złuszczających, ponieważ nie narusza on zdrowego naskórka.

Na rynku możemy znaleźć różne rodzaje peelingów m.in.:

• mechaniczne – zawierające drobinki  ścierające martwy naskórek (najczęściej sól, cukier);
• enzymatyczne – z enzymami roślinnymi, rozpuszczającymi martwy naskórek;
• chemiczne – martwy naskórek rozpuszczają substancje chemiczne, najczęściej kwasy AHA i BHA.

Następnie oczyszczone stopy należy odpowiednio nawilżyć, wykorzystując kremy bogate w różnorodne substancje aktywne.

Stopy wykazują zwykle tendencje do nadmiernego rogowacenia. W walce z tym problemem doskonale sprawdzą się kosmetyki o działaniu zmiękczającym i złuszczającym, zawierające w swoim składzie np. kwas salicylowy (INCI: Salicylid Acid), mocznik (INCI: Urea).

Mocznik jest surowcem,  który jest chyba kojarzony prawie przez każdego z nas, z kosmetykami do pielęgnacji stóp. Często ten składnik jest eksponowany na etykietach produktów kosmetycznych, przeznaczonych do dbania o stopy. Skąd jego szeroka rozpoznawalność? Dlaczego producenci tak chętnie podają jego dokładne stężenie w produkcie?
Otóż składnik ten, w zależności od stężenia, wykazuje różnorodne działanie:

• 3-10% – działanie intensywnie nawilżające (zwiększa zawartość wody w warstwie rogowej naskórka);
• powyżej 10% – działanie zmiękczające i keratolityczne (złuszczające).

Tak samo jak w kosmetykach przeznaczonych do pielęgnacji dłoni, w preparatach pielęgnacyjnych do stóp możemy znaleźć całe mnóstwo substancji aktywnych, wykazujących różnorodne działanie. Oprócz opisanych powyżej substancji regenerujących, humektantów, związków łagodzących i emolientów, pojawiają się także:

• Olejki eteryczne – np. rozmarynowy, (działanie bakterio- i grzybobójcze), eukaliptusowy (właściwości przeciwgrzybicze), z drzewa herbacianego (wspomaga walkę z grzybicą, likwiduje nieprzyjemny zapach i nadmierną potliwość), olejek z mięty pieprzowej (daje uczucie chłodu, regeneruje, przyspiesza gojenie ran, działa przeciwzapalnie), lawendowy (rozluźnia, relaksuje).
• Ekstrakty roślinne – np. z aloesu (przyspiesza regenerację, łagodzi, nawilża), kasztanowca (działa przeciwzapalnie i przeciwobrzękowo), prawoślazu (łagodzi, nawilża, zmiękcza, regeneruje), oczaru wirginijskiego (redukuje opuchliznę, działa przeciwbakteryjnie, nawilża), cytryny (niweluje przykre zapachy i odświeża), rumianku (działa przeciwzapalnie, łagodzi podrażnienia i świąd skóry).
• Oleje roślinne – np. olej z oliwek (nawilża, wspomaga odbudowę warstwy hydro-lipidowej), olej makadamia (uelastycznia, nawilża), olej z pestek malin (charakteryzuje się dużą zawartością witamin A i E, redukuje stany zapalne, natłuszcza, odżywia), olej z ogórecznika (wygładza, zmiękcza, nawilża).

Konsumenci nie za bardzo lubią gdy na dłoniach, czy stopach pozostaje tłusta warstwa kremu. Preferują, aby kosmetyki te szybko się wchłaniały, dlatego zawartość fazy olejowej nie jest w nich zbyt duża i zazwyczaj są one emulsjami typu O/W.

Na rynku dostępnych jest bardzo dużo różnorodnych kosmetyków do pielęgnacji dłoni i stóp. Ich główne działanie to nawilżenie, odżywienie i regeneracja. Obecne składniki aktywne są bardzo skuteczne, ale technolodzy wciąż czekają na nowe rozwiązania, jeszcze skuteczniejsze i wygodniejsze w stosowaniu.

Regularna pielęgnacja sprawi, że nasze dłonie będą wizytówką, której nie będziemy musieli się wstydzić, a stopy niezależnie od pory roku będą wyglądać perfekcyjnie.

Artykuł został opublikowany w kwartalniku "Świat Przemysłu Kosmetycznego" 1/2023 ​