Etykiety (bardziej) przyjazne środowisku

Regulacje prawne związane z gospodarką opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, a także mocno zarysowane trendy w zakresie społecznej eko-odpowiedzialności brand ownerów, spowodowały wzrost zainteresowania i zapotrzebowania na opakowania bardziej przyjazne środowisku. Producenci opakowań i etykiet muszą sprostać wymaganiom z zakresu skutecznego i ekologicznego znakowania produktów przy jednoczesnym zachowaniu właściwości i funkcji jakie powinno spełniać opakowanie.

Z drugiej jednak strony, brand ownerzy oczekują od etykiet czy opakowań aby te były ekologiczne, ale też „miłe dla oka”, przyciągały uwagę, ale jednocześnie charakteryzowały się prostotą. Opakowanie ma przy tym pełnić funkcję ochronną ale jednocześnie być „cichym sprzedawcą” i odpowiedzią na obowiązujące trendy. Wysokie wymagania stawiane w tym zakresie powodują, że producenci etykiet i opakowań szukają optymalnych rozwiązań, które nie tylko będą wpisywały się w ideę zrównoważonego rozwoju ale też wspierały potrzebę wyróżnienia produktu na sklepowej półce.

Regulacje prawne, a także zasady związane z projektowaniem eko-opakowań i systemów pakowania wskazują, że w zakresie tym należy:

• dobierać materiały i formy konstrukcyjne opakowań tak, by nie stanowiły one przeszkody dla realizacji procesu recyklingu,
• stosować monomateriałowość w konstrukcjach opakowaniowych,
• unikać nadmiernej ilości zdobień,
• unikać pełnego barwienia i ciemnych kolorów,
• stosować surowce z myślą o zamkniętej pętli recyklingu,
• uwzględniać możliwości wykorzystania materiałów z recyklingu.

Należy przy tym zaznaczyć, że najbardziej pożądane dla samego procesu recyklingu są opakowania wykonane z wartościowego, w miarę możliwości jednorodnego materiału oraz takie gdzie wszelkie dodatkowe elementy w postaci na przykład etykiet czy zakrętek nie utrudniają ponownego przetworzenia.

Mówiąc o trendach i potrzebach rynkowych z zakresu opakowań przyjaznych środowisku producenci branży kosmetycznej poszukują najczęściej rozwiązań opakowaniowych certyfikowanych, pochodzących z odpowiedzialnych źródeł lub źródeł odnawialnych, tych pochodzących z recyklingu, z zawartością surowców z recyklingu, zredukowanych (o niższej gramaturze) oraz biopochodnych i biodegradowalnych.  Dostępność tego typu materiałów jest dziś w zasadzie nieograniczona, a koszt najczęściej porównywalny ze standardowym odpowiednikiem.

Czy właściciele marek kosmetycznych chętnie z nich korzystają? Czy korzystają we właściwy sposób wykorzystując cały ich potencjał?

Bardzo często z eko-rozwiązaniami jest trochę tak jak z Pszczółką Mają – są gdzieś, lecz nie wiadomo gdzie. Wielu o nich słyszało, niewielu zdecydowało się wdrożyć. Trudno jednoznacznie stwierdzić z czego to do końca wynika. Być może są to uwarunkowania związane z brakiem odpowiedniej wiedzy bo dostępność tych rozwiązań jest w zasadzie dziś nieograniczona.

Ekologiczne rozwiązania etykietowe

Jedną ze składowych opakowania kosmetycznego jest oczywiście jego etykieta. Producenci etykiet, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom, włączyli do oferty materiały etykietowe, sprzyjające eko-projektowaniu opakowań kosmetycznych. Należą do nich między innymi materiały samoprzylepne:

• wspomagające powtórne użycie opakowania
• zredukowane
• wspomagające recykling
• z zawartością surowców z recyklingu
• ze źródeł odnawialnych.

Materiały wspomagające powtórne użycie opakowania to te, które maksymalizują możliwości recyklingu opakowań szklanych zwrotnych i jednorazowych, a tym samym umożliwiają łatwe usunięcie etykiety w procesie recyklingu i powtórne wykorzystanie danego opakowania. Wśród materiałów zredukowanych (o zredukowanej gramaturze) dostępne są rozwiązania umożliwiające zwiększenie wydajności surowca bez wpływu na wygląd i szybkość aplikacji etykiet. Rozwiązania zredukowane pozwalają na nawinięcie dwukrotnie większej liczby etykiet przy zwiększeniu średnicy rolki o zaledwie 10%.

Materiały etykietowe wspomagające recykling opakowania można podzielić na dwie kategorie: pierwsze z nich maksymalizują możliwość uzyskania czystej stłuczki szklanej lub regranulatu PET, drugie umożliwiają łatwe i bezśladowe usunięcie etykiety w procesie recyklingu.

Dużym zainteresowaniem producentów branży kosmetycznej cieszą się rozwiązania etykietowe z zawartością surowców z recyklingu. Ich podstawową zaletą i założeniem produkcyjnym jest fakt znacznego ograniczenia zużycia ropy naftowej, wody i energii a także kluczowa rola w gospodarce o obiegu zamkniętym. Warto zaznaczyć, że etykiety produkowane na materiałach samoprzylepnych zawierających elementy z recyklingu, wyglądem podkreślają aspekt środowiskowy etykietowanego produktu. Wśród najczęściej wykorzystywanych rozwiązań w tym zakresie wymienić należy:

• folie polipropylenowe, w których surowiec z recyklingu zajmuje ok 20% całości produktu (zbliżona estetyka do standardowej folii PP z niewielkimi różnicami w przejrzystości i białości materiału)
• folie polietylenowe z 30% domieszką regranulatu z butelek z recyklingu (estetyka folii różni się nieco od standardowej folii PE w zakresie jednorodności surowca)
• materiały papierowe z udziałem pozostałości organicznych z owoców cytrusowych, winogron lub jęczmienia (estetyka surowca zapewnia oryginalne kolory i organiczny, „kraftowy” wygląd etykiety)
• materiały papierowe z 30% udziałem włókiem z recyklingu (estetyką zbliżone do standardowych materiałów papierowych), oferowane w połączeniu z podkładem papierowym z recyklingu.

Mówiąc o materiałach etykietowych wytworzonych ze źródeł odnawialnych warto wspomnieć o tym, że  eliminują one lub znacznie ograniczają negatywny wpływ opakowania na środowisko naturalne; wpływają znacząco na zmniejszenie zużycia paliw kopalnych lub też przyczyniają się do zmniejszenia emisji CO2 dzięki wykorzystaniu biomasy roślinnej.  Zawartość surowca organicznego w tego typu materiałach wynosi zwykle w granicach 80% -93%. Materiały etykietowe ze źródeł odnawialnych produkowane są najczęściej z etanolu z trzciny cukrowej, odpadów powstałych podczas wydobycia i cięciu marmuru, z domieszką włókien z konopi czy lnu lub bawełny.

Istnieją także rozwiązania, których założeniem jest szybki proces biodegradacji (w warunkach kompostowania przemysłowego). Takim rozwiązaniem są na przykład folie PLA, produkowane z kwasu mlekowego w drodze fermentacji cukru kukurydzianego.

Jak można przeczytać w powyższych akapitach, producenci etykiet ale także opakowań dysponują szeregiem rozwiązań, których zadaniem jest wspomaganie producentów – brand ownerów w realizacji strategii zrównoważonego rozwoju.

Myśląc o ekologicznych rozwiązaniach opakowaniowych należy przy tym zwrócić uwagę na szereg istotnych aspektów i elementów, które wymagają spójnej, zrównoważonej i mocno przemyślanej strategii. Każdy półśrodek i każde odstępstwo od tego, co w takiej strategii zostanie przyjęte na etapie tworzenia konceptu, może warunkować fakt, czy dane opakowanie rzeczywiście będzie tym eko czy też wpisze się w definicję greenwashingu. A skoro mowa o definicji, być może warto zacząć od precyzyjnego określenia tego, czym to eko-opakowanie właściwie jest?