Druk cyfrowy opakowań w Polsce rozpoczął się na początku XXI wieku. Pierwsze, przemysłowe maszyny zostały zainstalowane w latach 2003–2006 rozpoczynając transformację na naszym rynku. Początki dla technologii cyfrowych były bardzo trudne, ponieważ zarówno jakość druku, jak i możliwości samych urządzeń były niewystarczające, a koszty wytworzenia bardzo wygórowane i niedostępne dla wielu potencjalnych odbiorców. Nie było też przekonania do technologii cyfrowych u klientów, którzy stawiali na konwencjonalne, offsetowe czy fleksograficzne rozwiązania.
Pomimo wielu ograniczeń, producenci maszyn cały czas pracowali nad rozwojem technologii i poprawianiem jakości i szybkości druku. Coraz więcej myśleli też o optymalizacji kosztów, tak aby technologia mogła stać się bardziej dostępna, bez ograniczeń dla poszczególnych branż.
Po 2012 roku maszyny cyfrowe były już coraz częściej instalowane w drukarniach posiadających ogromne doświadczenie w drukach konwencjonalnych jako alternatywa, jak i w firmach, które od razu postawiły sobie za główny cel zaspokojenie rynku pod kątem niskich nakładów i małych serii.
Równocześnie, producenci maszyn tradycyjnych dostrzegli siłę cyfryzacji i rozpoczęli gonitwę technologiczną za producentami maszyn cyfrowych, co zaczęło skutkować tym, że w drugiej dekadzie mieliśmy już wiele firm, które oferowały urządzenia do druku cyfrowego lub łączące druk tradycyjny z cyfrowym. Tę tendencję najlepiej widać w przypadku maszyn do druku etykiet. Obecnie każdy producent maszyn tradycyjnych oferuje w pakiecie rozwiązania cyfrowe lub hybrydowe, przez co na rynku możemy przebierać w różnego typu opcjach i rozwiązaniach, które do tej pory były niedostępne.
Aktualnie technologia cyfrowa jest już tak powszechna, że klienci są na nią niejako skazani ze wszystkimi jej zaletami i wadami – bo takie też oczywiście występują. Jak klienci mają się odnaleźć w tym „gąszczu” rozwiązań – postaram się pokrótce wyjaśnić i wskazać odpowiednie rozwiązanie dla każdego produktu.
Pierwsze branże, które zdecydowały się na druk cyfrowy, czy to opakowań kartonowych, czy etykiet to producenci stosunkowo nowo powstałej grupy produktowej, a mianowicie firmy zajmujące się produkcją liquidów do e-papierosów i eko (bio) produktów. Moda na te artykuły w połączeniu z mnogością smaków i wariantów spowodowała ogromne zainteresowanie „cyfrą”. Kolejne branże, które dołączyły do beneficjentów opakowań cyfrowych to branża spożywcza, beverage i wszelkie inicjatywy biznesowe charakteryzujące swoją działalność jako „kraftową”.
Sprzedaż opakowań cyfrowych dla branży kosmetycznej systematycznie rośnie, ale na pewno nie osiągnęła jeszcze swojego maksimum. Trzeba jednak przyznać, że jest jedną z branż, która zdecydowała się na jej stosowanie bardzo późno, a to dlatego że „beauty” charakteryzuje się dużymi wymaganiami jakościowymi co do odzwierciedlenia kolorów, szczegółów grafiki i czytelności drobnych czcionek.
Czy w takim razie producenci kosmetyków powinni przenosić produkcję opakowań do obszaru digital? Czy coś stoi na przeszkodzie podjęcia takiej decyzji?
Pamiętam uczestnictwo mojej firmy w targach branżowych i odwiedziny naszego stoiska przez przedstawicieli firm kosmetycznych, to było jakieś 10 lat temu. Klienci odchodzili od stoiska, kwitując, że ta technologia nie jest dla nich, że jest droga w porównaniu z technologiami tradycyjnymi w przeliczeniu na jedno opakowanie. Teoretycznie była to dobra reakcja, jednak wtedy branża pomimo swojego systematycznego, dynamicznego rozwoju opierała się na kilku standardowych wariantach produktowych. Wraz z rozwojem rynku i coraz większą konkurencją, działy wdrożeniowe zaczęły prześcigać się w wariantach kolorystycznych, zapachowych, mieszankach i innowacjach. To spowodowało ogromną potrzebę zabezpieczenia wielorodzajowości pod kątem opakowań. Innym czynnikiem, który spowodował zainteresowanie cyfrą było powstanie marek typu „private label” i produkcje kontraktowe, a także wdrażanie ekoproduktów kosmetycznych i rozdzielanie produktów na konkretne grupy docelowe. Odzwierciedleniem tych działań są uginające się półki w sieciach specjalistycznych sklepów kosmetycznych i hipermarketów. W ostatnich latach niemałą rolę odegrała ilość powstających startupów oferujących produkty kosmetyczne.
Ilość wariantów kremów, szamponów, odżywek, mydeł czy takich produktów, jak smoothie kosmetyczne doprowadziło do tego, że technologia druku cyfrowych opakowań nabrała dużego rozpędu i zaczęła być jedną z kluczowych dla branży kosmetycznej.
Jedną z największych zalet druku cyfrowego jest możliwość produkcji niskonakładowej o dużej liczbie wariantów. Dla technologii cyfrowej nie jest żadnym wyzwaniem wydrukowanie kilkudziesięciu różnorodnych opakowań w niskim nakładzie. Takie rozwiązanie pozwala na łatwe wprowadzenie produktu na rynek, przetestowanie go i ocenę jak zostanie przyjęte przez konsumenta bez potrzeby inwestowania w materiały przygotowawcze, jakimi są koszty matryc czy form drukowych, które w drukarni etykiet stanowią dużą wartość w procesie produkcji, a ich przygotowanie jest czasochłonne i często bardzo skomplikowane.
Aby wprowadzić produkt na rynek, działy marketingu coraz częściej chcą zobaczyć prototyp opakowania. Bez tego wdrożenie masowej produkcji jest niemożliwe. I tu znowu naprzeciw wychodzi technologia cyfrowa. Bardzo niskim kosztem można wydrukować po kilka sztuk docelowego opakowania i zaprezentować je zarządowi lub potencjalnemu klientowi, jakim są sieci handlowe lub hurtownie. W naszej drukarni można zamówić próbny druk cyfrowy bez jakichkolwiek kosztów. Jeśli klient uzna, że nie spełnia jego oczekiwań, może nanieść zmiany, a my dokonamy ponownego wydruku, tak aby osiągnąć oczekiwany poziom. Dodatkowym atutem jest wydrukowanie próbek na różnych surowcach i zweryfikowanie, które rozwiązanie jest najbardziej odpowiednie dla naszego produktu.
Najbardziej docenianym atutem druku cyfrowego jest czas realizacji. Oczywiście w zależności od drukarni czasy te są zróżnicowane, jednak są one zdecydowanie krótsze niż tradycyjny druk z uwzględnieniem form drukowych. W prowadzonych rozmowach handlowych jednym z najczęściej zadawanych pytań przez klientów jest pytanie o czas realizacji. Kiedy pada takie pytanie, zawsze odpowiadam, że druk został zaprojektowany pod ideę „just in time” i tego się trzymamy. Chcesz mieć szybko, wybierz druk cyfrowy.
Charakterystycznym dla produkcji kosmetyków w Polsce, ale nie tylko, jest przygotowywanie kampanii promocyjnych seryjnych produktów pod akcje sezonowe z uwzględnieniem odpowiednich akcentów charakterystycznych dla danego okresu. Wyprodukowanie opakowań świątecznych w technologii cyfrowej w łatwy i szybki sposób pozwoli na zamianę zwykłych artykułów w niepowtarzalny prezent, po który klient sięgnie szybciej niż po wersję podstawową. A po zakończonej akcji można w łatwy i szybki sposób przywrócić nominalne opakowanie, tak aby nie „odstawało’’ na półce sklepowej.
Ostatnie lata charakteryzują się dużą intensywnością powstawania nowych firm i manufaktur, które zaczynają od krótkich eksperymentalnych serii. Dla nich druk cyfrowy jest jedynym rozwiązaniem. W łatwy sposób mogą wprowadzić szybko i za rozsądne pieniądze nawet bardzo ekskluzywny produkt. W przypadku branży etykiet ciekawe jest to, że druk cyfrowy dużo lepiej sprawdza się na papierach ekskluzywnych o charakterystycznej strukturze. Przewaga technologii cyfrowej HP Indigo, jaką oferujemy jest jednym z najlepszych rozwiązań na opakowania premium.
Nową formą promocji jest budowanie spersonalizowanych relacji między markami a użytkownikami. Dzięki możliwości łatwej i szybkiej zmiany wizerunku produktu można go ukierunkować na konkretną grupę docelową. Ciekawą cyfrową formą prezentacji produktu, której branża beauty nie wykorzystuje albo robi to w bardzo małym stopniu jest możliwość kreowania różnorodnych opakowań dla serii, różniących się kolorystyką, formą grafiki, zmiennymi tekstami czy personalizacją alfanumeryczną przy zachowaniu jednorodności marki. Różnorodne opakowania stanowią jednocześnie serię i niepowtarzalną formę, która bardzo dobrze odbierana jest zwłaszcza przez młode pokolenie. Dla nich niepowtarzalność to forma wyróżnienia się, czasami podkreślenia swojej osobowości. Jest to bardzo odważna forma prezentacji, ale niejednokrotnie już potwierdzona swoją skutecznością i dużą akceptacją współczesnych klientów.
Druk cyfrowy to także skuteczna forma zabezpieczenia produktu poprzez zastosowanie mikrozabezpieczeń. W dobie, gdzie podróbki pojawiają się na porządku dziennym, dzięki specjalnym, ukrytym z grafice indywidualnym znakom i specjalnym tonerom można w bardzo łatwy sposób zabezpieczyć i równocześnie zweryfikować autentyczność produktu.
Jaka w rzeczywistości jest cena opakowania cyfrowego? Biorąc po uwagę wszystkie wymienione atuty druku cyfrowego, analizując potrzeby rynku i zróżnicowanie asortymentu oraz to, że z każdym rokiem przybywa drukarń oferujących technologie cyfrowe, możemy spodziewać się, że koszty będą malały. Oczywiście cena będzie weryfikowana przez aktualny stan inflacji i wpływ czynników makroekonomicznych. Osoba odpowiedzialna za zakupy musi wiedzieć, że zamawiając produkty w technologii cyfrowej nie musi zabezpieczać sobie większych ilości, tylko realizuje zamówienie na taką ilość, na jaką jest zapotrzebowanie.
Wybierając drukarnie do realizacji cyfrowych warto pamiętać, że musi być to organizacja, która dobrze rozumie charakterystykę druku, ma swoje doświadczenia, tak aby jak najlepiej poprowadziła proces doradztwa i wykonalności. Najlepiej, aby posiadała wszystkie możliwe technologie druku, zarówno konwencjonalne i cyfrowe oraz aby wybrała najlepszą opcję dla klienta. I tu największą rolę odgrywa profesjonalna załoga nastawiona na klienta, umiejąca dobrze zdefiniować potrzeby i dobrać odpowiednią opcję druku.
Artykuł został opublikowany w kwartalniku "Świat Przemysłu Kosmetycznego" 3/2022
