Wykorzystanie surowców pochodzenia morskiego w produktach kosmetycznych

Kategoria: Artykuł Surowce kosmetyczne
5 min. czytania

Surowce morskie w kosmetykach

Dobre produkty kosmetyczne powinny spełniać oczekiwania konsumentów, być skuteczne i zawierać odpowiednie, zapewniające ową skuteczność i działanie surowce kosmetyczne. Dobór właściwych składników funkcyjnych, związków chemicznych, w tym biologicznie aktywnych, dodatkowo np. pochodzenia naturalnego, warunkuje nie tylko atrakcyjność marketingową kosmetyku, wpisując się w aktualne, ważne konsumencko trendy i wypełniając luki rynkowe, ale też pozwala na otrzymanie formulacji, które są innowacyjne i dają pewność skutecznego działania.

Do ciekawej grupy surowców kosmetycznych zaliczyć można surowce pochodzenia morskiego. Są wśród nich składniki morskie pochodzenia roślinnego, zwierzęcego oraz surowce morskie nieorganiczne. Ich skład chemiczny może być bardzo atrakcyjny pod kątem działania kosmetycznego. Przede wszystkim surowce morskie zawierają wiele cennych minerałów, które działają wielokierunkowo, w tym np. odżywczo i regenerująco. Ponadto substancje w nich zawarte mają bardzo dobre właściwości oczyszczające, nawilżające. Dodatkowo mogą być wykorzystywane jako składniki opóźniające procesy starzenia w bardzo pożądanych kosmetykach typu anti-ageing. Kryształy soli morskiej, czyli chemicznie chlorku sodu (INCI: Maris Sal, Sea Salt) występują na rynku surowców kosmetycznych w czystej postaci oraz jako składnik wielu produktów pielęgnacyjnych. Jest to przede wszystkim naturalny surowiec peelingujący, który poza efektem złuszczania pozwala wzbogacać skórę w cenne, zawarte w soli morskiej minerały m.in. magnez, wapń, potas, krzem, żelazo, chrom, cynk, kobalt, mangan, miedź, co przyczynia się do poprawy ogólnej kondycji skóry. Warto dodać, że także inne surowce morskie, jak np. błoto, nadają się do złuszczania martwego naskórka, mogą i powinny być stosowane w formulacjach produktów typu peelingów. Sól morska czysta może też występować w produktach z dodatkowymi, w tym morskimi składnikami jak np. ekstrakt z alg morskich, czy inne fitosurowce jak np. ekstrakt z rumianku, chmielu, mięty. Atrakcyjność konsumencką zwiększa dodatkowo informacja o miejscu pozyskania soli morskiej, ze wskazaniem konkretnego rejonu geograficznego (np. sól z Morza Martwego, Morza Śródziemnego) oraz dodatek odpowiednio dobranych surowców zapachowych (olejki eteryczne np. sosnowy – INCI: Pinus Sylvestris Leaf Oil, olejek z jodły syberyjskiej – INCI: Abies Sibirica Oil) i barwników/ pigmentów (zarówno organicznych np. niebieski CI 42051 i nieorganicznych np. fioletowy CI 77742), pozwalających otrzymać roztwory soli i finalnie produkty o dowolnym, dopasowanym do deklaracji marketingowej zabarwieniu i oryginalnym zapachu. Sole do kąpieli, preparaty kosmetyczne zawierające sól morską i ich regularne stosowanie w kąpielach, mają działanie pielęgnacyjno-relaksacyjne, odżywcze, kojące, oczyszczające, detoksykujące i rozluźniające oraz przede wszystkim związane z właściwościami NaCl łagodzące stany zapalne skóry. Mogą być stosowane dla różnego rodzaju skór: tłustej, suchej, wrażliwej, dojrzałej, młodej. Ponadto, kąpiele w soli morskiej mogą być pomocne w łagodzeniu objawów trądziku, łuszczycy, atopowego zapalenia skóry.

Przykładowy skład produktu peelingującego z solą morską i zestawem surowców algowych może obejmować składniki takie jak: Sól morska (INCI: Maris Sal), Algi aosa (ulva lactuca) mikronizowane (Ulva Lactuca Powder), Olej z alg fucus (Helianthus Anuus Seed Oil, Fucus Vesiculosus Extract), Olej z alg laminaria (Laminaria digitata, Vitis vinifera seed oil), Masło Shea (Butyrospermum Parkii Butter), wybrane ekstrakty roślinne, witaminy, kompozycję zapachową.

Woda morska – więcej niż rozpuszczalnik

Istotnym składnikiem pochodzenia morskiego jest też woda morska (INCI: Maris Aqua), która zawiera liczne minerały oraz pierwiastki śladowe (makro- i mikroelementy) i może być wykorzystywana jako bardziej cenny rozpuszczalnik lub surowiec czynny w kosmetykach deklarowanych jako produkty specjalnego, przeznaczenia i zastosowania jak np. mgiełki nawilżające czy żele kosmetyczne. Tworząc produkty kosmetyczne warto też pamiętać, że istnieje terapia nazywana talasoterapią, która polega na stosowaniu zabiegów, ale też i produktów opartych o surowce morskie i z wykorzystaniem przede wszystkim wody morskiej i innych składników pochodzenia morskiego.

Algi – bogactwo witamin, minerałów i polisacharydów

Kolejny znany i warty stosowania surowiec pochodzenia morskiego to algi morskie, które nazywane są też czasem glonami lub wodorostami. Algi zawierają witaminy A, C, E, z grupy B, aminokwasy egzogenne takie jak: alanina, aspargina, lizyna, seryna, glicyna, leucyna, tryptofan (składniki naturalnego czynnika nawilżającego NMF), proteiny, minerały (żelazo, wapń, cynk, magnez, jod), kwasy NNKT, polifenole, sorbitol, mannitol, kwas alginowy, kwas hialuronowy, barwniki. Ponadto ilość mikroelementów w glonach morskich jest około 10 razy większa niż w roślinach lądowych. W zależności od zawartości barwników, w tym pochodnych chlorofilowych algi dzieli się na: algi brunatne (np. Laminaria, Ascophyllum, Undaria, Fucus, Himanthalia), algi zielone (np. Entheromorpha, Ulva), algi czerwone (np. Chondrus, Lithothamnium, Palmaria) oraz algi niebieskie (np. Spirulina i Chlorella).

Jako surowiec kosmetyczny algi stosuje się w postaci zmikronizowanej, proszków z alg suszonych, ekstraktów wodnych jak i olejowych, a także w postaci alginianów (sole kwasu alginowego). Surowce te są suszone, mielone i przenoszone do bębnów, gdzie pod wpływem odpowiedniego ciśnienia oraz niskiej temperatury dochodzi do pękania ścian komórek glonów i uwalniania substancji aktywnych. Na potrzeby recepturowania wytwarza się też algi liofilizowane, otrzymywane w wyniku suszenia sublimacyjnego (w temperaturze poniżej 0℃ oraz przy niskim ciśnieniu), będą ce cennym i wartościowym surowcem z dużą zawartością czynnych składników aktywnych i zachowaniem pierwotnych właściwości. Warto dodać, że stosując algi jako surowiec, można wykorzystać zawarte w nich polisachardy, które dodatkowo pozwalają zagęszczać i stabilizować układ poprzez wiązanie wody.

Bursztyn – naturalna siła regeneracji i ochrony

Ciekawym surowcem pochodzenia morskiego jest też bursztyn, który stosowany jest od dawna w recepturze farmaceutycznej. Może on być używany w kilku postaciach, a surowce kosmetyczne wykorzystywane przy produkcji to: ekstrakt bursztynowy (INCI: Amber Extract), kwas bursztynowy (INCI: Succinic Acid), proszek ze zmielonego bursztynu (INCI: Amber Powder) oraz produkt suchej destylacji – olej z bursztynu. Surowce te skutecznie nawilżają skórę oraz opóźniają procesy starzenia, przyspieszają regenerację skóry i poprawiają mikrokrążenie. Warto dodać, że bursztyn wykazuje też właściwości pochłaniania promieniowania słonecznego i może być wykorzystywany jako naturalny filtry UV, także np. w formulacjach produktów do pielęgnacji włosów.

Perły, kawior i kolagen – luksusowe składniki pochodzenia zwierzęcego

Z surowców morskich pochodzenia zwierzęcego warto wymienić m.in perły, kawior oraz kolagen morski. Surowce perłowe otrzymuje się w procesie mikronizacji pereł (Pearl Powder) lub proszku z  masy perłowej  (Mother of Pearl Powder), popularny jest też ekstrakt z pereł (Pearl Extract). Kolagen morski to naturalne białko, pozyskiwane głównie ze skór ryb, ale też w wyniku ekstrakcji z gąbek morskich, meduz i kałamarnicy. Jest on stosowany w kosmetykach pielęgnacyjnych do twarzy, ciała, włosów, w kosmetykach kolorowych.

Błoto morskie – detoksykacja i remineralizacja

Wartym zauważenia surowcem jest też błoto morskie. Błoto morskie, zawierające mieszaninę minerałów morskich i składników organicznych z ziemi i linii brzegowej, w tym np. błoto z Morza Martwego, wydobywane w Jordanii, zawierające, poza licznymi minerałami, mikro-i makroelementami także kaolin, glinkę bentonitową oraz wiele pierwiastków śladowych. Błoto to ma działanie odżywcze i regenerujące, szczególnie polecane do cer tłustych i mieszanych, reguluje wydzielanie sebum i łagodzi podrażnienia, ujędrnia skórę, remineralizuje skórę i paznokcie. Jak wskazano powyżej, surowce pochodzenia morskiego są interesującym typem składników kosmetycznych, które warto wykorzystywać w formulacjach. Ponadto, prowadzone w Wyższej Szkole Inżynierii i Zdrowia badania sondażowe związane z realizacją inżynierskich prac dyplomowych na kierunku Chemia kosmetyczna pokazują, że konsumenci wskazują na znajomość i chęć stosowania takich surowców pochodzenia morskiego jak: algi, sól morska, woda morska, perły, bursztyn, minerały morskie, kawior, kolagen morski. Ponadto, wykonywane i testowane w ramach prac badawczych formulacje z surowcami morskimi wykazują korzystne cechy sensoryczne i potwierdzane badaniami aparaturowymi (tewametr, sebumetr, korneometr) działanie pielęgnujące skórę, w tym nawilżające . Z ciekawszych przykładowych receptur można wymienić m.in.: serum żelowe liftingujące z biofermentem z alg morskich i ekstraktem z kawioru, szampon do włosów z ekstraktem glicerynowym ze spiruliny, ekstraktem z bursztynu czy peeling solny do ciała z solą morską, algami mikronizowanymi aosa Ulva Lactuca Powder, olejem z różnych gatunków alg.

Dodatkowe informacje

Artykuł został opublikowany w kwartalniku „Świat Przemysłu Kosmetycznego” 2/2025

Autorzy

  • dr n. chem. Sebastian Grzyb

    Rektor Wyższej Szkoły Inżynierii i Zdrowia w Warszawie