Przegląd surowców stymulujących wzrost włosów

Wzrost włosów jest wynikiem wzrostu i różnicowania mieszków włosowych (HF) składających się z komórek brodawki skórnej (DPC) i komórek nabłonka. Powstawanie mieszków włosowych obejmuje następujące cykle: anagen (wzrost), katagen (regresja), telogen (wypadanie). Cykl wzrostu włosa jest kontrolowany przez kilka czynników stymulujących lub hamujących wzrost. Wyróżniamy różne rodzaje łysienia, najpowszechniejsze to: anagenowe, androgenowe, bliznowaciejące, plackowate i telogenowe. Łysienie androgenowe, najczęstsza postać łysienia, dotyka zarówno kobiet, jak i mężczyzn, charakteryzuje się postępującą utratą średnicy, długości i pigmentacji włosów. Jest spowodowane czynnikami genetycznymi i nieodpowiednią sygnalizacją androgenową. Łysienie androgenowe pogłębia się na skutek działania niektórych leków, ekspozycji na czynniki stresogenne, przyczyną może być też utrata masy ciała. Łysienie plackowate jest zaburzeniem autoimmunologicznym (podobne zaburzenia obejmują choroby tarczycy, celiakię, bielactwo i atopię), spowodowane jest przez limfocyty, które atakują cebulki mieszków włosowych w fazie anagenu. U osób z łysieniem plackowatym może wystąpić nagła utrata włosów. Łysienie telogenowe odnosi się do utraty włosów telogenowych z powodu nieprawidłowego krążenia w brodawce włosowej. Każdego dnia traci się 100–200 włosów telogenowych. Przyczyny to choroby ogólnoustrojowe, leki, gorączka, stres, niedobór żelaza i witaminy D, stany zapalne skóry głowy, przerwanie stosowania doustnych środków antykoncepcyjnych. Pierwotne łysienie bliznowaciejące obejmuje zaburzenia wypadania włosów, w których mieszek włosowy ulega nieodwracalnemu zniszczeniu. Wtórne łysienie bliznowaciejące występuje w wyniku nieodwracalnej utraty mieszków włosowych w wyniku oparzeń termicznych czy nowotworów.

Choć wyróżniamy różne rodzaje łysienia, skutek zawsze jest ten sam – zmniejszenie gęstości włosów. Aby zniwelować ten problem, jesteśmy skłonni wydać krocie na kosmetyki i terapie, które nie tylko poprawią kondycję naszych włosów, ale przede wszystkim przywrócą nam pewność siebie. Jak działają i czym są składniki aktywne zamknięte w ampułkach, tonikach i wcierkach? Krótki przegląd poniżej.

Wśród tych najbardziej popularnych znajdziemy peptydy. Pierwszym z nich jest Biotinoyl Tripeptide-1. Czysty Biotinoyl Tripeptide-1 to połączenie peptydu GHK i biotyny, znanej jako witamina H. Peptyd ten stymuluje wzrost włosów i zwiększa ich objętość poprzez zwiększenie syntezy oraz organizację cząsteczek adhezyjnych lamininy 5 i kolagenu IV w macierzy pozakomórkowej. Peptyd opóźnia również starzenie się mieszków włosowych, poprawia ich strukturę, zapewnia optymalne zakotwiczenie włosów i wspomaga proliferację keratynocytów cebulek włosów. Surowiec można również znaleźć w formulacjach do brwi i rzęs. Kolejny peptyd to Myristoyl Hexapeptide-17, choć rzadziej spotykany, ten syntetyczny peptyd zwiększa poziom keratyny w skórze, prowadząc do widocznie przyspieszonego wzrostu włosów.

W najpopularniejszych produktach stymulujących wzrost włosów do mezoterapii znajdziemy takie peptydy, jak: Copper Tripeptide-1, który poprawia krążenie, stymuluje wzrost włosów, poprzez stymulację cebulki do wzrostu trzonu włosa i działa na nie regenerująco. Kolejny popularny peptyd to Decapeptide-4, wzmacnia on włosy stymulując cebulki do produkcji długich trzonów włosa. W produktach do mezoterapii znajdziemy również Oligopeptide-24, który: stymuluje proliferację i migrację komórek włosowych oraz Acetyl Decapeptide-3, który rewitalizuje cebulki włosowe i przyczynia się do regeneracji komórek włosów.

Analizując produkty stymulujące wzrost włosów nie można pominąć minoksydylu (Minoxidil), który jest silnym środkiem rozszerzającym naczynia krwionośne, może wydłużać fazę anagenu, co sprzyja wzrostowi komórek mieszków włosowych i ogranicza wypadanie włosów. Surowiec ten często jest stosowany przy leczeniu łysienia androgenowego.

Badania potwierdzają jego skuteczne działanie niestety ma też działania uboczne. Miejscowe stosowanie może skutkować pojawieniem się podrażnień, swędzenia oraz reakcji alergicznych.

 W ostatnim czasie wzrosło zainteresowanie zapobieganiem wypadaniu włosów za pomocą naturalnych produktów lub ich ekstraktów. Produkty sprzedawane obecnie jako zawierające naturalne składniki obejmują te stosowane w celu zapobiegania wypadaniu włosów w postaci szamponów, odżywek, wcierek, ampułek i serum. Rośliny i ich ekstrakty zawierają wiele składników, takich jak polifenole, flawonoidy, terpenoidy, karotenoidy i kwasy tłuszczowe, które wspierają utrzymanie zdrowia mieszków włosowych.

Jednym z takich produktów naturalnych jest wyciąg z komórek macierzystych z korzenia kurkumy, który optymalizuje środowisko do prawidłowego wzrostu włosów. Sekretom komórek macierzystych bogaty jest w charakterystyczne peptydy sygnałowe, czynniki transkrypcyjne i epigenetyczne, które wpływają na proliferację (skuteczniej niż popularny Minoxidyl) i różnicowanie komórek (keratynocytów) w skórze głowy, mieszkach włosowych oraz działają stymulująco na cykl wzrostu włosów, potrafią zregenerować cały mieszek włosowy. Wyciąg z komórek macierzystych kurkumy stymuluje wzrost IGF-1, co przyczynia się do przedłużenia fazy anagenu – wzrostu włosa i opóźnienie fazy katagenu – starzenia. Ponadto moduluje ekspresję genów miRNA-22 (redukuje) i miRNA-31 (stymuluje), które wpływają na jakość i ilość produkowanych włosów.

Niezwykle popularne i również naturalne w produktach stymulujących wzrost włosów są ekstrakty. Ich zaletą jest powszechna dostępność i korzystna cena. Mogą być stosowane pojedynczo lub w kompleksach w celu zwiększenia ich skuteczności działania. Jednym z przykładów jest ekstrakt z arniki (Arnica Montana). Arnika jest jednym z najbardziej znanych leków homeopatycznych i jest stosowana w medycynie od wieków. Wyciąg z arniki niweluje głównie stany zapalne. Jest również szeroko stosowany w produktach na porost włosów, stymuluje mieszki włosowe, przyczynia się do wzrostu włosów oraz reguluje produkcję sebum. Kolejny to ekstrakt z chmielu (Humulus Lupulus). Podobno mycie włosów piwem to dobry sposób na pielęgnację włosów. Ekstrakt z chmielu pobudza wzrost włosów i poprawia kondycję skóry głowy poprzez działanie przeciwzapalne i przeciwutleniające. W wielu produktach stymulujących wzrost włosów znajdziemy żeń-szeń, znany głównie ze swoich właściwości adaptogennych i nie jest on tylko bezpodstawną obietnicą. Ekstrakt ten ma naukowo potwierdzone działanie stymulujące wzrost włosów. Zawarte w nim ginsenozydy pozytywnie wpływają na proliferację keratynocytów macierzy włosa i hamują transkrypcję receptora androgenowego. Kolejna propozycja skutecznego surowca to ekstrakt z tataraku (Acorus Calmus). W Korei tradycją jest, że podczas święta “Dano” kobiety przemywają włosy wodą z tataraku. Badania naukowe potwierdzają działanie ekstraktu na zwiększenie proliferacji fibroblastów w brodawce włosa, przez co przyczynia się on do stymulacji wzrostu włosów. Kolejna propozycja ekstraktu to wyciąg z korzenia Ku Shen (Sophora flavescens). Jego ekstrakt indukuje poziom mRNA czynników wzrostu, takie jak IGF-1 i KGF w komórkach brodawki włosa, dodatkowo działa silnie hamująco na aktywność 5α-reduktazy typu II, enzymu który przyczynia się do wypadania włosów. Z ciekawych propozycji wzrost włosów stymuluje też ekstrakt z Amli (Emblica officinalis). Poprawia on metabolizm żelaza, które odgrywa kluczową rolę w transporcie tlenu do komórek. Jego rola jest niezbędna w prawidłowym wzroście włosów i utrzymaniu ich w dobrej kondycji. Niedobór żelaza prowadzi do wypadania włosów z powodu niedoboru tlenu. Ekstrakt z Amli stymuluje proliferację skóry właściwej komórek brodawki w sposób zależny od stężenia. Do produktów stymulujących wzrost włosów poleca się również ekstrakt z kozieradki pospolitej oraz wyciąg z hibiskusa.

Zadaniem niektórych spośród stosowanych ekstraktów jest pobudzenie mikrokrążenia, co przyczynia się do lepszego odżywienia skóry głowy i w konsekwencji stymulacji wzrostu włosów. Do tej grupy ekstraktów należy ekstrakt z papryczek chili (Capsicum Annuum) bogaty w kapsaicynę. Badania naukowe wykazały, że nie tylko cenna jest tu kapsaicyna, ale również izoflawony obecne w papryce, duet ten zwiększa poziom czynnika wzrostu IGF-I w mieszkach włosowych w skórze, w ten sposób promuje wzrost włosów. Innym przykładem ekstraktu pobudzającego mikrokrążenie jest kofeina. Wzmacniająco na włosy zadziała również wyciąg z cebuli (Allium Cepa). Wyciąg z cebuli poleca się przy niejednorodnym łysieniu. Cebula zawiera minerały, takie jak potas, cynk, wapń, magnez. Cynk pomaga zachować odpowiednie nawilżenie, chroni przed łupieżem, który może powodować wypadanie włosów. Żelazo bierze udział w utlenianiu czerwonych krwinek organizmu, które są niezbędne dla prawidłowego wzrostu i utrzymania zdrowych włosów. Ekstrakt działa również przeciwbakteryjnie i jest źródłem flawonoidów.

Przy problemach z wypadaniem włosów warto zadbać o równowagę mikrobiologiczną, w jej utrzymaniu sprawdzi się wyciąg z komórek macierzystych z noni (Morinda citrifolia). W walce z łupieżem, który również może przyczyniać się do wypadania włosów wspomaga wyżej wymieniony wyciąg lub pochodna kwasu usninowego, który pozyskiwany jest z porostów i charakteryzuje się szerokim spektrum działania, ma silne właściwości przeciwbakteryjne, minimalizuje podrażnienia, działa przeciwłupieżowo.

Uzupełnieniem terapii oprócz typowych produktów stymulujących wzrost włosów są peelingi, które warto wykonywać przy problemach z wypadaniem włosów. Sprawdzą się tu enzymy, takie jak papaina i bromelaina.

Niestety, nie ma złotego środka, który spełni oczekiwania wszystkich osób dotkniętych problemem łysienia, ale mamy wiele narzędzi w postaci licznych surowców, a te wymienione przeze mnie to tylko niektóre propozycje, które wspomogą nas w tej walce. Na drodze do sukcesu nie może zabraknąć też cierpliwości, gdyż stosowanie wszystkich tych surowców zwykle jest długotrwałe i musi być cykliczne, żeby osiągnąć pożądany efekt działania.

Literatura:

1. Materiały informacyjne i ulotki firmy The Garden of Natural Solution.

2. Red Ginseng Extract Promotes the Hair Growth in Cultured Human Hair Follicles.

Gyeong-Hun Park, Ki-young Park, Hong-il Cho, Sang-Min Lee, Ji Su Han, Chong Hyun Won, Sung Eun Chang, Mi Woo Lee, Jee Ho Choi, Kee Chan Moon, Hyoseung Shin, Yong Jung Kang, and Dong Hun Lee.

3. Role and Mechanisms of Phytochemicals in Hair Growth and Health

by Periyanaina Kesika, Bhagavathi Sundaram Sivamaruthi, Subramanian Thangaleela, Muruganantham Bharathi, Chaiyavat Chaiyasut.

4. Hair Growth: Focus on Herbal Therapeutic Agent. Satish Patel, Vikas Sharma, Nagendra S. Chauhan, Mayank Thakur and Vinod K. Dixit.

5. Peptydy biomimetyczne w preparatach do mezoterapii, Andrzej Kępa.

……………………………………………………………..

Artykuł został opublikowany w kwartalniku "Świat Przemysłu Kosmetycznego" 3/2023