Badania aplikacyjne produktów kosmetycznych

Laboratorium SKINLAB od lat prowadzi badania użytkowe, z roku na rok poszerzając grupę testerów i dostosowując metodologie badań do aktualnych przepisów prawa i wymagań rynku. Rocznie analizujemy kilka tysięcy produktów, zaś do naszej bazy probantów wciąż trafiają nowe osoby. To właśnie one, po szczegółowej kwalifikacji (wywiadzie, ocenie stanu zdrowia – w tym skóry, przez specjalistę oraz po wstępnym instruktażu), testują produkty naszych klientów.

Sam proces badań aplikacyjnych jest dość wymagający, ponieważ oprócz tego, że jest złożony z kilku etapów, wymaga ogromnej systematyczności i rzetelności od osób testujących, jak i wiedzy, oraz doświadczenia od osób prowadzących badanie.

Badania aplikacyjne

Badania aplikacyjne znane też jako badania użytkowe lub badania użytkowo-aplikacyjne (in-use tests) są bardzo popularne i chętnie stosowane do potwierdzania wpływu produktów kosmetycznych na skórę. Pomimo znacznego rozwoju nowoczesnych metod badawczych i wprowadzenia wielu badań aparaturowych dedykowanych do oceny skóry, to badania aplikacyjne są najczęściej wybierane przez klientów. Wpływ na tak dużą ich popularność ma nie tylko cena, która w wielu przypadkach jest decydująca, ale też możliwość jednoczesnego sprawdzenia/zbadania wielu właściwości produktu oraz opinii potencjalnego konsumenta.

Rzetelna analiza deklaracji marketingowych, znajomość przepisów prawa, a także fizjologii skóry pozwala na wybieranie wielu deklaracji, które oceniane są przez specjalną grupę tzw. probantów podczas badań aplikacyjnych. Deklaracje marketingowe muszą być zapisane w taki sposób, aby były zrozumiałe dla testujących oraz łatwe w ocenie. Do oceny stosuje się zazwyczaj kilkustopniową skalę, według której probanci określają poszczególne parametry produktu. Pod lupę brane są typowe właściwości użytkowe, jak np. konsystencja produktu, zapach, szybkość wchłaniania, jak również wpływ produktu na skórę, czyli np. wpływ na nawilżenie skóry, poprawę elastyczności, zmniejszenie przetłuszczania się skóry itp.

Ocenie poddawane są te właściwości produktu, które dają wizualne efekty poprawy/lub nie danego parametru. Jeśli jakaś właściwość produktu nie będzie możliwa do zauważenia podczas testów użytkowych przez probanta, wówczas należy dobrać odpowiedni, zastępczy test laboratoryjny umożliwiający ocenę parametru, którego nie można ocenić bez użycia specjalistycznego sprzętu laboratoryjnego.

I choć kwestia deklaracji, które można potwierdzać podczas badań użytkowych jest już w dużym stopniu uregulowana prawnie, wciąż jednak pojawiają się takie, które budzą zakłopotanie wśród osób przygotowujących ankiety/kwestionariusze do badań. Aby do oceny trafiły tylko te claimy, które faktycznie można sprawdzić, specjalista z zakresu badań aplikacyjnych musi posiadać odpowiednią wiedzę i doświadczenie. Kluczowa jest tu znajomość przepisów prawa, jak i samej fizjologii. Warto też zaznaczyć, że deklaracje przygotowywane przez działy marketingowe często odbiegają od standardów, dlatego też trzeba umieć je odpowiednio zmodyfikować, aby wpisały się w kwestie regulacji prawnych.

Grupa badawcza

Potwierdzenie założonych przez technologa lub dział marketingowy claimów dla danego produktu jest kluczowym kryterium wprowadzenia go na rynek. I choć każdy produkt tworzony jest zmyślą o pozytywnym wpływie na skórę, to dopiero potwierdzenie takiego działania w badaniach pozwala na oficjalne posługiwanie się opisami marketingowymi i określonymi deklaracjami.

Siłą napędową badań aplikacyjnych jest odpowiednio wybrana, przeszkolona i, co najważniejsze, zdyscyplinowana grupa badawcza.

W badaniach aplikacyjnych mogą brać udział tylko te osoby, które rzetelnie stosują się do wytycznych laboratorium. Dlaczego ma to aż takie znaczenie? Należy pamiętać, że każde zlecenie realizowane w laboratorium wiąże się z kosztami i to zarówno po stronie zlecającego, jak i jednostki wykonującej badanie. Stąd też przykłada się dużo uwagi do tego, aby osoby występujące jako probanci/testerzy uczciwie i dokładnie podchodzili do badań. Ich ocena jest bowiem kluczowa do powodzenia wprowadzenia produktu na rynek, potwierdzenia jego działania, a co za tym idzie, również powodzenia marketingowego. W końcu potencjalny konsument zwykle wybiera produkt sugerując się deklaracjami marketowymi, wierząc, że spełni on jego potrzeby pielęgnacyjne. Wiadomo też, że produkt, który faktycznie zadziała na skórę będzie ponownie chętnie wybrany, zaś ten, dla którego pięknie brzmiące opisy marketingowe/claimy będą tylko pustymi frazesami, zostanie w przyszłości pominięty. Badania aplikacyjne zapoczątkowują cykl życia produktu na rynku, przez co są tak ważnym elementem całej procedury wprowadzania produktów na rynek. Im lepiej oceniony produkt, tym lepsza jego sprzedaż.

Główne założenia badań aplikacyjnych/użytkowych

W laboratorium badawczym zwykle z góry określa się czas trwania badania aplikacyjnego. Odpowiednio długo testowany/stosowany produkt przez probantów wykazuje konkretny wpływ (lub jego brak) na skórę i jej parametry. Stąd też istnieją pewne zasady testowania dla wybranych grup produktowych. Standardowym przykładem są np. produkty anti-aging, które zwykle testowane są przez klika tygodni, aby „dać im czas” zadziałania na kluczowe parametry skóry, czyli zmarszczki i nierówności. Długość aplikacji/testowania produktu ma duże znaczenie: zbyt krótka może spowodować, że produkt będzie źle oceniony przez osoby testujące, pomimo tego, że charakteryzuje się doskonałym składem, a co za tym idzie też dużym potencjałem działania na wybrane parametry skóry. Ma to związek z naturalnym procesem regeneracji skóry. W przypadku produktów, dla których działanie jest możliwe do określenia w krótkim czasie (jak np. ocena pienienia się szamponu), badania aplikacyjne są zwykle krótsze, gdyż nie wymagają wielokrotnego użycia produktu w celu oceny jego właściwości.

W badaniach aplikacyjnych chodzi o uczciwość i systematyczność. Ponadto, zgodnie z wytycznymi jednostek badających, jeden probant może testować w danym czasie tylko jeden produkt na wybraną partię ciała. Stosując się do ogólnych zasad mamy pewność, że probant obiektywnie oceni produkt i jego właściwości. Aby jednak tak się stało, probanci muszą być odpowiednio przeszkoleni. Niezwykle ważne jest przedstawienie im warunków testowania produktu, jak i samej oceny. Kluczowe jest także to, aby dana osoba ukończyła badanie, czyli stosowała/testowała dany produkt regularnie, w wyznaczonym czasie. Jeśli z jakichś powodów probant przestanie testować produkt, niezwłocznie musi on powiadomić laboratorium. Na takie okoliczności musi być też przygotowane laboratorium, prosząc swoich klientów o dodatkowe próbki, które wydawane są większej grupie probantów niż grupa przewidziana w badaniu. Tylko takie podejście pozwala na terminowe zakończenie badań oraz uzyskanie odpowiedzi od całej grupy badawczej, którą wybrał klient.

Artykuł został opublikowany w kwartalniku "Świat Przemysłu Kosmetycznego" 2/2022