Aktualne zielone zmiany – czyli co nowego w zakresie ochrony środowiska dotyka przemysł kosmetyczny?

BDO i ewidencja odpadów

Baza danych o produktach, opakowaniach i gospodarce odpadami, potocznie zwana BDO, już od ponad trzech lat działa, jest modernizowana i daje coraz więcej nowych możliwości podmiotom w niej zapisanym.

Producenci kosmetyków wpisani do BDO są zobowiązani do prowadzania ewidencji z zakresu gospodarowania odpadami wytworzonymi w trakcie procesów produkcyjnych. Od 2021 r. ewidencja możliwa jest już tylko w systemie elektronicznym i powinna być prowadzona na bieżąco. Pamiętać należy, że każde zgłoszenie odbioru odpadów musi być poświadczone kartą przekazania odpadu (KPO) do firmy wpisanej do rejestru w formie elektronicznej.

Przedsiębiorcy z sektora kosmetycznego muszą wykazać się nierzadko wdrożonymi procedurami związanymi z gospodarką odpadami niebezpiecznymi, powstającymi m.in. w procesie produkcji, jak i w Jakość i bezpieczeństwoch badających gotowe produkty, oraz innymi niż niebezpieczne, związanymi z codzienną pracą zakładu.

Obowiązkiem, który umożliwia zamknięcie roku kalendarzowego, jest sprawozdanie z zakresu wytworzonych odpadów oraz ich gospodarowania, które od 2020 r. składa się tylko w wersji elektronicznej przez system BDO (do 15 marca po zakończonym roku). Ta sprawozdawczość nie wiąże się z żadnymi opłatami, jednak niezłożenie sprawozdania bądź przekroczenie terminu może już mieć sankcje związane z karami ustawowymi.

Opłaty roczne, produktowe i na organizowanie publicznych kampanii edukacyjnych oraz inne wymogi wynikające z ustawy o odpadach i ustawy o opakowaniach Każdy podmiot wprowadzający produkty w opakowaniach na rynek polski / importer / producent zobligowany jest do prowadzenia na bieżąco ewidencji w formie papierowej bądź elektronicznej – łatwej do przedstawienia organowi kontrolującemu. W ewidencji tej wprowadzający produkt w opakowaniu na rynek musi mieć możliwe do zidentyfikowania na podstawie faktur, dokumentów przyjęcia, listów przewozowych wagę opakowania według rodzaju, np. opakowania z tworzyw sztucznych, stali, papieru i tektury, opakowania z drewna, szkła, opakowania wielomateriałowe.

Na podstawie tej ewidencji do 15 marca po zakończonym roku należy złożyć sprawozdanie w wersji elektronicznej przez moduł sprawozdawczy w systemie BDO, naliczając sobie tzw. opłatę produktową, jeżeli podmiot nie zapewnił odpowiednich poziomów odzysku i recyklingu dla wprowadzanych rodzajów opakowań. Opłatę tę uiszcza się na rachunek urzędu marszałkowskiego właściwego ze względu na siedzibę podmiotu.

Dodatkowo przedsiębiorca, który nie prowadzi tzw. publicznych kampanii edukacyjnych, powinien wpłacić na konto urzędu marszałkowskiego 2% wartości netto wprowadzonych opakowań. Przedsiębiorcy wprowadzający produkty w opakowaniach na rynek mają obowiązek wnosić do 28 lutego każdego roku tzw. opłatę roczną w wysokości:

• 100 zł – mikroprzedsiębiorstwa,
• 300 zł – inne podmioty.

Dyrektywa SUP (Single Use Plastics), Zielony Ład i ROP (Rozszerzona Odpowiedzialność Producenta) – nowości, które czekają także przemysł kosmetyczny

Najbliższe lata stawiają przed przedsiębiorcami także z sektora przemysłu kosmetycznego wiele wyzwań, np. dyrektywa SUP miała zostać implementowana do prawa polskiego do lipca 2021 r. Jednak z najnowszych wytycznych Ministerstwa Klimatu wiemy, że zostało to przesunięte w czasie i projekt nowelizacji o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz niektórych innych ustaw z sierpnia 2021 r. ma wejść w życie dopiero od stycznia 2023 r.

Zmiany będą duże również dla sektora kosmetycznego, producentów kosmetyków i produktów kosmetycznych, na których zostanie w dużej mierze przerzucona odpowiedzialność za opakowanie od momentu jego wprowadzenia aż do zagospodarowania odpadu, którym to opakowanie się stanie – to tzw. rozszerzona odpowiedzialność producenta. Na czym to polega i z czym się będą wiązać wdrażane zmiany?

ROP to nic innego jak środki zobowiązujące producentów do ponoszenia odpowiedzialności za produkt w każdym cyklu jego życia, nawet gdy staje się odpadem, w tym za selektywną zbiórkę, sortowanie i przetwarzanie odpadów powstałych po zużyciu kosmetyków. W założeniu dyrektywy chodzi o to, aby zwiększyć przydatność produktów, m.in. opakowań do ponownego użycia i recyklingu, zmniejszyć zużycie surowców pierwotnych, ograniczyć składowanie odpadów komunalnych, a docelowo zakazać tego typu praktyk.

W jakim stopniu dyrektywa dosięgnie przemysł kosmetyczny?

Zakłady kosmetyczne wprowadzają produkty w opakowaniach, więc każdy z przedsiębiorców w tym sektorze zostanie dotknięty zmianami zapisanymi w tzw. Zielonym Ładzie. Dlaczego? Zmiany dotkną zarówno producentów kosmetyków przeznaczonych dla gospodarstw domowych, jak i dla profesjonalistów. Będą wiązały się z nałożeniem nowych opłat, m.in. opakowaniowych. To, że wyliczymy i wniesiemy opłatę opakowaniową, nie zwalnia nas z obowiązku zapewnienia odpowiednich poziomów recyklingu odpadów opakowaniowych pochodzących z gospodarstw domowych. A jak to będzie można zrobić? Samodzielnie – poprzez utworzenie i zapewnienie systemu zbierania oraz transportu odpadów opakowaniowych, które sam wytworzył, oraz zapewnienie przetwarzanie odpadów opakowaniowych. Nie będzie to łatwe zadanie dla producenta, gdyż ta realizacja będzie możliwa w przypadku zgłoszenia samodzielnej realizacji obowiązków do Ministra Klimatu, a sam minister w ciągu 30 dniu nie zgłosi sprzeciwu. Gdy już nasze zgłoszenie przejdzie ten etap, czeka nas odpowiednie zapewnienie poziomów recyklingu, gdy jednak to się nie uda będą na nas ciążyć obowiązki naliczenia opłaty produktowej odrębnie dla opakowań przeznaczonych dla gospodarstw domowych i innych. Do naszych obowiązków będzie również należało poddać się tzw. audytowi przedsiębiorcy, w czasie którego zostanie sprawdzony wdrożony system zbierania i transportu odpadów opakowaniowych, jak i posiadanych dokumentów DPR, które potwierdzają obowiązkowy recykling. Audytor sprawdzi również terminowość i zakres złożonych sprawozdań, a to wszystko do 30 czerwca! Wygodniejszą i bardziej opłacalną możliwością będzie zawarcie umowy z Organizacją Odpowiedzialności Producentów, która wykona te wszystkie obowiązki w naszym imieniu, poprowadzi również publiczne kampanie edukacyjne z zakresu „zwykłych” opakowań, opakowań wielomateriałowych, opakowań po środkach niebezpiecznych oraz opakowań wynikających z dyrektywy SUP.

Te przepisy mają wejść w życie od stycznia 2023 r., jednak warto już się przygotować, ponieważ czas płynie szybko, a zmiany, jakie nas czekają w najbliższej przyszłości, są duże.

Nie zwlekajmy z dostosowaniem się do nich, gdyż kolejnych okresów przejściowych może już nie być.