Zastosowanie witaminy B12 w przemyśle kosmetycznym

Witamina B12 w produktach kosmetycznych

Choć jej działanie na organizm od dawna jest doceniane w kontekście zdrowia, coraz większe zainteresowanie budzi jej potencjał w pielęgnacji skóry. W ostatnich latach witamina B12 zaczyna pojawiać się w składach kosmetyków, w których pełni funkcje nie tylko nawilżające i regenerujące, ale także wspomagające walkę z problemami skórnymi, takimi jak atopowe zapalenie skóry czy przebarwienia. Cyjanokobalamina występuje w postaci krystalicznego, ciemnoczerwonego proszku, rozpuszcza się w wodzie i znajduje zastosowanie w różnego rodzaju produktach – zarówno typu leave-on, jak i rinse-off. Jest wrażliwa na bezpośrednią ekspozycję słoneczną oraz wysoką temperaturę przechowywania – podczas recepturowania warto pamiętać o dodatku substancji chelatującej, takiej jak EDTA, czy glukonian sodu. W technologii produkcji emulsji, może być dodawana zarówno do fazy wodnej, jak i na końcu procesu, a rekomendowane pH produktu gotowego, powinno mieścić się w zakresie 3,5-7,5 [6]. Dzięki obecności cyjanokobalaminy w formulacji kosmetyku, już przy niewielkim dozowaniu (0,001%- 0,1%), możemy uzyskać barwę od jasno-różowej, po krwisto-czerwoną. Ostateczny kolor produktu kosmetycznego, zależny jest również od rodzaju bazy, a porównanie odcieni w roztworze i emulsji przy takim samym stężeniu witaminy B12, przedstawiono na rys. 2. 

Możliwość wykorzystania witaminy B12 jako naturalnego barwnika, która dodatkowo dzięki swoim właściwościom pielęgnacyjnym może być atrakcyjnym składnikiem kosmetyków, jest szeroko wykorzystywana wśród producentów. Możemy znaleźć ją m.in. w serum Soothing & Barrier Support firmy The Ordinary, gdzie występuje jako wsparcie bariery ochronnej skóry poprzez zmniejszenie jej zaczerwienienia. W serum redukującym przebarwienia YOSKINE SUPREME-VIT B12&C, występuje jako składnik regenerujący i łagodzący skórę, który przyspiesza odnowę komórek, spowalniając proces fotostarzenia. Jasnoróżowe, antyoksydacyjne serum hialuronowe The Potions – Vitamin B12 Ampoule o działaniu rozświetlająco-ujędrniającym, dzięki dodatkowi cyjanokobalaminy wykazuje działanie rozjaśniające i łagodzące, pomagając w walce z hiperpigmentacją.

Cyjanokobalamina w higienie jamy ustnej

Uważa się również, że pasta do zębów wzbogacona witaminą B12 może być stosowana w celu poprawy ogólnego stanu witaminy B12 u osób starszych lub w celu uniknięcia jej niedoboru (np. u wegan). Przeprowadzono badanie z udziałem osób starszych, stosujących pastę do zębów zawierającą 100 µg cyjanokobalaminy/g, w wyniku którego potwierdzono, że stężenie witaminy B12 w surowicy wzrosło w ciągu 3 miesięcy po regularnym stosowaniu produktu w porównaniu z grupą placebo [7].  W dostępnej na rynku paście do zębów Witamina B12 Sante Naturkosmetik, cyjanokobalamina ma przeciwdziałać niedoborom witaminy B12 poprzez wchłanianie przez śluzówkę jamy ustnej oraz zwalczać bakterie, powodujące próchnicę i zapobiegać zapaleniu dziąseł.

Miejscowe leczenie egzemy cyjanokobalaminą

Skóra podatna na takie schorzenia jak trądzik różowaty czy atopowe zapalenie skóry wykazuje osłabione mechanizmy obrony komórkowej przed zewnętrznymi czynnikami stresogennymi i wolnymi rodnikami. Powoduje to pogorszenie naturalnej bariery antyoksydacyjnej, co zaostrza reakcje zapalne [10, 11].  Atopowe zapalenie skóry (AZS) to przewlekła, nawrotowa dermatoza charakteryzująca się intensywnym świądem, suchością i liszajowaceniem skóry, z okresami zaostrzeń i remisji. Miejscowe stosowanie witaminy B12 okazało się być bezpieczną i obiecującą metodą leczenia atopowego zapalenia skóry, co potwierdziły randomizowane, kontrolowane badania z udziałem pacjentów dotkniętych egzemą, testujących krem zawierający 0.07% cyjanokobalaminy. Po stronie leczonej zaobserwowano znaczną redukcję rumienia, swędzenia, suchości, erozji, nacieku i lichenizacji w porównaniu ze stroną placebo [12]. Jedno z badań dotyczyło znalezienia alternatywnej dla terapii sterydowej, metody leczenia egzemy u dzieci [11]. W warunkach in vitro, witamina B12 może hamować produkcję cytokin przez limfocyty T, które są zaangażowane w inicjowanie procesów zapalnych związanych z egzemą. Wykazano, że swędzenie w atopowym zapaleniu skóry jest powiązane z podwyższonym poziomem cytokin i tlenku azotu, które można wykryć zarówno w surowicy, jak i na skórze. Uważa się, że miejscowe stosowanie witaminy B12, która działa jako pochłaniacz tlenku azotu, zmniejsza jego poziom, a tym samym łagodzi objawy atopowego zapalenia skóry. Ze względu na słabą biodostępność ogólnoustrojową, witaminę B12 zastosowano miejscowo w celu zwiększenia jej skuteczności terapeutycznej [11, 12].

Ze względu na wysoką hydrofilowość oraz dużą masę cząsteczkową cyjanokobalaminy, trudno przewidzieć jej skuteczną dyfuzję przez skórę. Biorąc pod uwagę powyższe wątpliwości, w innym badaniu wykorzystano lipidowe pęcherzyki z cyjanokobalaminą. Wykazano obiecujące właściwości w zakresie miejscowego dostarczania przez zwiększoną penetrację skóry i korzystne profile głębokości witaminy B12 w skórze. Taka metoda dostarczania składnika aktywnego może potencjalnie poprawić wyniki terapeutyczne w dermatozach, w których pożądane jest zwiększone wchłanianie miejscowe [13, 14].

Świadomi konsumenci coraz częściej poszukują bezpiecznych i innowacyjnych składników w swojej codziennej pielęgnacji. Witaminy w różnych formach zyskują popularność już nie tylko w suplementacji, ale również wśród produktów kosmetycznych. Wprowadzenie naturalnych barwników, takich jak cyjanokobalamina, do formulacji kosmetycznych jest szczególnie atrakcyjne z uwagi na możliwość nadania produktom pożądanego koloru przy niskim stężeniu substancji. Taka strategia nie tylko poprawia estetykę preparatów, ale także wzbogaca je o dodatkowe właściwości pielęgnacyjne, co jest istotne w kontekście rosnącego zainteresowania konsumentów składnikami naturalnymi i wielofunkcyjnymi. Integracja naturalnych barwników o aktywności biologicznej oferuje innowacyjne podejście w projektowaniu nowoczesnych produktów kosmetycznych, które łączą walory estetyczne z korzyściami dermatologicznymi. Wykorzystanie witamin, takich jak B12, może stanowić istotny element formułowania produktów kosmetycznych, zapewniając dodatkowe funkcje wspierające zdrowie skóry. Cyjanokobalamina, dzięki swojej unikalnej zdolności do nadania różnorodnych odcieni w produktach kosmetycznych, spełnia jednocześnie rolę aktywnego składnika i naturalnego barwnika. Zastosowanie witaminy B12 w kosmetykach wykazuje obiecujące działanie dzięki jej unikalnym właściwościom regenerującym, nawilżającym, rozświetlającym i łagodzącym skórę. Miejscowe stosowanie witaminy B12, szczególnie w przypadku schorzeń takich jak atopowe zapalenie skóry, wykazuje znaczną skuteczność w redukcji stanu zapalnego i poprawie zdrowia skóry, co jest związane z jej zdolnością do modulowania produkcji cytokin i wychwytywania tlenku azotu. Dalsze badania nad optymalizacją systemów dostarczania i szerszymi zastosowaniami mogą zwiększyć użyteczność witaminy B12 w przemyśle kosmetycznym.