W świecie kompozycji zapachowych – efekt, ekonomia, ekologia

Właściwy dobór zapachu to nie tylko kwestia ekonomii kosztów, ale szeregu innych czynników, np. zgodność z koncepcją użytkową produktu, aktualnymi trendami zapachowymi, jego stosunek do kwestii ekologicznych, zawartość alergenów i naturalne pochodzenie. Zapach powinien konweniować również z rodzajem i kształtem opakowania, charakterem etykiety i jej zawartością. Należy zatem podkreślić, że dla producenta kosmetyków cena kompozycji zapachowej nie jest pierwszym czynnikiem wyboru.

Każdy z nas lubi przyjemne zapachy, a węch jest drugim zmysłem w skali ważności (zaraz po wzroku). Zadaniem kompozycji zapachowej w kosmetyku jest pozytywne nastrajanie konsumenta zarówno przy podejmowaniu decyzji o jego zakupie, jak i w trakcie użytkowania produktu. Zapach może odprężać, wyciszać i uspokajać, a także dodawać pewności siebie, mobilizować i przychylnie nastrajać innych do nas.

Kompozycje naturalne

Obecnie konsument coraz częściej sięga po naturalne kosmetyki, które zawierają w składzie naturalne kompozycje zapachowe. Produkty naturalne choć są ciągle jeszcze niszowe, to ich udział w rynku szybko rośnie, więc koncepcyjnie oddziałują na rynek klienta masowego. Te inspirowane przyrodą cieszą się coraz większym zainteresowaniem, ponieważ konsumenci kładą coraz większy nacisk na zrównoważony rozwój, który przejawia się w wybieranych przez nich produktach do pielęgnacji. Zapach to doskonałe narzędzie marketingowe, jednak należy pamiętać, że nie zawsze ta cudowna woń nam służy. Okazuje się, że kompozycje zapachowe pochodzenia naturalnego mogą zawierać dużą ilość substancji drażniących i uczulających, przez co przyczyniają się do powstawania alergii czy wywołują podrażnienia skóry. I choć w rzeczywistości zaledwie niewielki procent ludzi wykazuje uczulenie na te surowce, to w społeczeństwie przyjęło się je uważać za drażniące.

Wielu producentów kosmetyków zadaje sobie pytanie, co znaczy „naturalne”. Niestety nie ma jednolitych zasad „naturalności” dla kosmetyków czy chociażby surowców. Na poziomie międzynarodowym istnieją różne jednostki certyfikujące wyznaczające określone standardy dla produktu i producenta, który chce uzyskać certyfi kat naturalności i/lub ekologiczności. Uznanie na całym świecie zdobyły wytyczne COSMOS. Kompozycje zapachowe stosowane w kosmetykach certyfikowanych również muszą spełniać odpowiednie kryteria. Jest to proces pracochłonny i przede wszystkim bardzo kosztowny.

Aby wyjść naprzeciw potrzebom firm produkcyjnym, branża kosmetyczna wprowadziła w 2017 roku normę ISO 16128-2:2017 (Cosmetics – Guidelines on technical defi niti ons and criteria for natural and organic cosmetic ingredients – Part 2: Criteria for ingredients and products). Norma ta nie jest ani certyfikatem, ani przepisem obowiązkowym. Zawiera wytyczne, dzięki którym można określić naturalną zawartość składnika lub całej formulacji. Kryteria te dotyczą również kompozycji zapachowych. Norma pozwala na użycie w produkcji zapachu rozpuszczalników ropopochodnych pod warunkiem, że pod koniec procesu zostaną one całkowicie usunięte i poddane recyklingowi. Do produkcji można też wykorzystywać pochodne materiałów GMO, o ile w finalnym produkcie nie będzie nawet ich śladowych ilości.

Kompozycja zapachowa to mieszanina wielu związków chemicznych pochodzenia naturalnego i syntetycznego. Mimo że przemysł zapachowy doskonale radzi sobie z tworzeniem syntetycznych odpowiedników znanych zapachów, część użytkowników preferuje kosmetyki pochodzące z naturalnych składników otrzymywanych z różnych części roślin oraz w rzadkich przypadkach mających pochodzenie odzwierzęce. Stosowanie rozpuszczalników chemicznych, w tym ropopochodnych, jest zabronione w produktach naturalnych. Do naturalnych kompozycji zapachowych zaliczamy olejki eteryczne i ich mieszaniny, które są otrzymywane z surowców roślinnych metodami destylacji z parą wodną, destylacji prostej, rektyfikacji, krystalizacji oraz ekstrakcji alkoholowej i tłuszczowej. Stosuje się również metody mikrobiologiczne i enzymatyczne.

Przyglądając się szerzej aspektowi ekologicznemu, można zaobserwować, że obecni konsumenci stali się bardziej świadomi tego, co używają i nakładają na skórę. Kojarzą „naturalne” jako bezpieczniejsze w użyciu. Starają się znaleźć produkty, które odnoszą się do takich popularnych słów jak „wolny od”, „wegański”, „organiczny” i „ naturalny”. Po naturalne produkty sięgają również rodzice, którzy szukają produktów higieny osobistej dla dzieci. Coraz częściej upewniają się, czy nie kupują produktów zawierających substancje niebezpieczne. Obawy o obecność silnych chemikaliów w kosmetykach sprawiają, że zapewnienia o naturalności stają się kluczowe dla konsumentów. Producenci zarówno kosmetyków, jak i kompozycji zapachowych reagują na te obawy i obecnie kładą duży nacisk na stosowanie substancji roślinnych. Jednak wyodrębnienie zapachu ze struktur roślinnych jest bez porównania bardziej pracochłonne i zajmuje więcej czasu niż stworzenie ich chemicznych wersji – jest to proces dużo droższy, co przekłada się ostatecznie na aspekt ekonomiczny gotowych produktów.

Innowacyjne technologie w kompozycjach zapachowych

Powyższe sytuacje stawiają producentów kosmetyków przed wyzwaniem opracowywania nowych receptur kosmetycznych, poszukiwania innowacyjnych rozwiązań i technologii, aby sprostać bardzo szybko zmieniającym się i coraz bardziej restrykcyjnym przepisom prawnym. Stworzenie dobrej kompozycji zapachowej nie jest łatwym zadaniem.

Specjaliści z laboratorium CPL Aromas w odpowiedzi na potrzeby rynku kosmetycznego opracowali szereg kompozycji zapachowych stworzonych w innowacyjnych technologiach, takich jak ECOBOOST, AROMAGUARD, AROMAFUSION. Pozwalają one zarówno na obniżenie kosztów produktów gotowych, jak i wdrożenie rozwiązań wyróżniających je na rynku.

ECOBOOST jest wyjątkową technologią pozwalającą podnieść konkurencyjność produktów dzięki znacznej redukcji kosztów wytwarzania oraz ograniczeniu liczby oznaczeń ostrzegawczych na etykiecie produktu gotowego. Jedną z przyczyn, dla których podjęto badania, było dążenie do ograniczenia negatywnego wpływu na środowisko naturalne. Aby być postrzeganym jako „przyjazny środowisku”, nie wystarczy tylko mówić o ekologii. Kwestia zrównoważonego rozwoju dotyczącego konkretnego produktu oraz całej firmy staje się coraz bardziej istotna. Firmy używające kompozycji zapachowych wytwarzają towary luksusowe, dlatego istotne jest, by ich stosunek do kwestii odpadów produkcyjnych, transportu, zbędnych opakowań i oszczędnego zużywania deficytowych surowców był właściwy. Technologia ECOBOOST zmniejsza zużycie surowców oraz energii podczas procesu produkcji i transportu, redukuje zużycie opakowań i koszty ich utylizacji, co obniża obciążenie węglowe produktu. Wysoka skuteczność tej technologii pozwala stosować zapachy ECOBOOST w dozowaniu około 10-krotnie mniejszym niż tradycyjne, bez zmniejszenia ich siły oddziaływania czy spadku jakości. Oznacza to mniejsze zużycie kompozycji zapachowej w produkcji przy zachowaniu lub poprawieniu jakości za tę samą, a nawet niższą cenę. Kompozycje ECOBOOST zostały stworzone dla całej gamy produktów o różnych zastosowaniach, m.in.: kosmetyków do pielęgnacji ciała, środków czystości, odświeżaczy, perfumerii czy świec. Dodatkowo grono zapachów ECOBOOST jest zgodne z wymaganiami ekologicznymi, co umożliwia producentom uzyskanie oznakowania EU Ecolabel dla finalnego wyrobu.

Zapach skoncentrowany 10-krotnie ECOBOOST oznacza:

• mniejszy koszt kompozycji w gotowym produkcie,
• brak oznakowania etykietami ostrzegawczymi, brak lub mniej alergenów na etykiecie kosmetyku,
• zwiększenie chemicznej stabilności i kompatybilności z bazą,
• mniejsze zużycie energii w procesie produkcji,
• mniejszy koszt transportu,
• podwyższenie proekologicznego charakteru produktu,
• uniwersalność – możliwość zastosowania jednej kompozycji w wielu bazach,
• mniejszy koszt opakowań i utylizacji.

AROMAGUARD jest technologią przeciwdziałającą nieprzyjemnym zapachom. Każdy nieprzyjemny zapach jest całkowicie unikalny, a rozwiązanie to jest idealnie dopasowane, by maskować ich specyficzny, nieprzyjemny charakter. Aby wiedzieć, jak im przeciwdziałać, trzeba dobrze zrozumieć samą istotę nieprzyjemnego zapachu. Można je podzielić na trzy główne grupy: indywidualne chemikalia (np. w przemyśle), gnijąca materia organiczna (np. łazienka, kuchnia, zwierzęta domowe), tytoń i dym papierosowy. Nieprzyjemne zapachy łazienkowe stanowią mieszaniny skatolu, organicznych związków siarki i azotu oraz pleśni. Zapachy kuchenne to aminy, organiczne związki siarki oraz kwasy tłuszczowe. Zapachy odzwierzęce są podobne do zapachów łazienkowych, ale w innych proporcjach, dodatkowo zawierają kwasy tłuszczowe. Ludzkie ciało również wydziela zapachy podobne do zapachu zwierząt, które wzbogacone są o kwas izowalerianowy. AROMAGUARD jest znakiem towarowym w technologii przeciwdziałania nieprzyjemnym zapachom, gdzie możemy wykazać redukcję o co najmniej 70% w odczuwaniu przykrego zapachu w trakcie użytkowania. Efektywność kompozycji AROMAGUARD zapewniona jest przez kombinację surowców zapachowych, a w ich składzie nie ma żadnego „magicznego” składnika. Zapachy AROMAGUARD zostały stworzone do aplikacji w wielu grupach produktowych, m.in. w kosmetyce (np. w antyperspirantach, kremach do stóp, samoopalaczach) oraz chemii gospodarczej (np. w odświeżaczach powietrza, środkach czyszczących oraz produktach do prania). Krótko mówiąc, AROMAGUARD zmienia postrzeganie przez mózg tego, co wącha nos. Sprawia, że nieprzyjemne zapachy wydają się przyjemne, neutralizuje aktywne cząsteczki nieprzyjemnej woni i zastępuje je pożądanym zapachem.

AROMAFUSION to kolejna nowatorska technologia opracowana przez CPL Aromas. Jest dowodem innowacyjności i nieustającego zaangażowania w kreatywność, ale także determinację w zakresie wprowadzania na rynek wysoce złożonych produktów z korzyścią dla konsumentów. W wieloetapowym procesie destylacji molekularnej wysokiej jakości surowce są łączone w celu stworzenia zupełnie nowych składników – są one dostępne wyłącznie dla perfumiarzy CPL Aromas, którzy używają ich do tworzenia całkowicie unikalnych receptur kompozycji zapachowych, których nie można odtworzyć nigdzie indziej.

W wysoce konkurencyjnym przemyśle zapachowym AROMAFUSION oferuje szereg niezrównanych korzyści:

• chroni wartość zapachu dzięki zastosowaniu unikalnych składników, których nie można dokładnie odtworzyć,
• zapewnia elastyczność i wszechstronność, ponieważ składniki są odpowiednie do różnych aplikacji,
• zapewnia wyłączność, ponieważ asortyment składników jest objęty ściśle strzeżoną tajemnicą.

Innowacyjne kompozycje zapachowe znajdziemy w ofercie firmy ALFA SAGITTARIUS z pozostałą gamą surowców do produkcji kosmetyków i chemii gospodarczej.

Literatura

1. Brud W.: Kompozycje zapachowe w produktach kosmetycznych.
2. https://www.pcbc.gov.pl/pl/uslugi/ecolabel/eu-ecolabel.
3. Materiały marketingowe firmy CPL Aromas.

mgr inż. Marlena Mrozowska
Specjalista ds. handlowych, ALFA SAGITTARIUS, CPL Aromas

Artykuł został opublikowany w kwartalniku "Świat Przemysłu Kosmetycznego" 2/2020