Mikroalgi molekularnie, czyli jak naprawdę możemy wykorzystać potencjał drzemiący w tych mikroorganizmach tworząc surowce kosmetyczne?

Mikroalgi oferują szereg korzyści dla skóry, a ich metabolity stanowią cenne składniki w kosmetyce. Warto przyjrzeć się bliżej dwóm enzymom wyizolowanym z mikroalg.

Fotoliaza i fikocjanina to dwa niezwykle interesujące składniki, które odgrywają kluczową rolę w ochronie skóry przed szkodliwymi skutkami promieniowania UV oraz stresem oksydacyjnym. Oba te mechanizmy mogą stanowić wartościowe wsparcie w codziennej pielęgnacji skóry, zwłaszcza w produktach przeciwsłonecznych, gdzie mogą być prawdziwym odkryciem.
Fotoliaza to enzym, który jest odpowiedzialny za naprawę uszkodzeń DNA spowodowanych promieniowaniem UV. Działa na zasadzie naprawy tzw. fotodimeryzacji, gdzie zniekształcone łańcuchy DNA, spowodowane m.in. działaniem światła niebieskiego (często emitowanego przez urządzenia elektroniczne), są przywracane do prawidłowej struktury. To enzym, który naturalnie występuje u mikroalg, a jego właściwości zostały zaadoptowane w kosmetyce. Fotoliaza jest szczególnie skuteczna w naprawie uszkodzeń wynikających z ekspozycji na promieniowanie UV, które jest głównym czynnikiem przyspieszającym procesy starzenia się skóry, takie jak pojawianie się zmarszczek czy przebarwień.
Fikocjanina, naturalny niebieski pigment zawarty w mikroalgach, pełni rolę silnego przeciwutleniacza. Wykazuje zdolność do neutralizowania wolnych rodników, które powstają w wyniku ekspozycji na promieniowanie UV i inne źródła stresu oksydacyjnego. Uszkodzenia oksydacyjne są jedną z głównych przyczyn starzenia się skóry, dlatego fikocjanina jest szczególnie cenna w produktach przeciwsłonecznych oraz w pielęgnacji skóry narażonej na codzienne działanie czynników zewnętrznych. Dzięki swojej silnej aktywności antyoksydacyjnej, enzym ten pomaga w ochronie komórek skóry przed degradacją oraz wspomaga procesy regeneracji.

Dzięki tym właściwościom zarówno fotoliaza, jak i fikocjanina idealnie nadają się do codziennej pielęgnacji skóry, zwłaszcza w produktach przeciwsłonecznych, które chronią przed uszkodzeniami wywołanymi przez promieniowanie UV oraz światło niebieskie. Wykorzystanie tych składników w kosmetykach sprawia, że skóra jest lepiej chroniona przed przedwczesnym starzeniem się, a także wspomaga jej regenerację po uszkodzeniach oksydacyjnych. Dodatkowo, ich naturalne pochodzenie sprawia, że są one łagodne i bezpieczne dla skóry, co czyni je odpowiednimi nawet dla wrażliwych typów skóry.

Przykłady zastosowań mikroalg w kosmetyce

Przyjrzyjmy się zatem potencjałowi mikroalg najczęściej wykorzystywanych w kosmetyce.

• Porphyridium: czerwona mikroalga produkująca fikobiliproteiny, takie jak fikoerytryna, oraz polisacharydy siarczanowe, wykorzystywana w preparatach przeciwstarzeniowych. ​
• Chlorella: zielona mikroalga bogata w chlorofil, witaminy i minerały, stosowana w produktach oczyszczających i odżywiających skórę.​
• Spirulina: niebiesko-zielona mikroalga zawierająca białka, witaminy oraz minerały, wykorzystywana w preparatach nawilżających i regenerujących.​

Z dobrodziejstw jakich alg możemy jeszcze korzystać:

• Phaeodactylum tricornutum – okrzemki (Diatomeae), zwane „klejnotem morza”, to mikroskopijne algi o niezwykłym potencjale kosmetycznym. Ich wyjątkowa struktura – naturalny pancerzyk z krzemionki – oraz bogactwo bioaktywnych składników sprawiają, że stają się nieocenionym surowcem w dermokosmetykach nowej generacji. Szczególnie gatunek Phaeodactylum tricornutum dostarcza cennych kwasów tłuszczowych omega-3 (EPA), silnych antyoksydantów jak fukoksantyna oraz minerałów wspomagających naturalne mechanizmy obronne skóry.

W kosmetyce okrzemki wykorzystywane są m.in. do łagodzenia stanów zapalnych, poprawy elastyczności, nawilżenia i ochrony skóry przed stresem oksydacyjnym. Dzięki morskiemu pochodzeniu i czystości biologicznej są doskonałą alternatywą dla składników pochodzenia zwierzęcego i syntetycznego. To naturalna, zrównoważona i skuteczna odpowiedź na potrzeby skóry wrażliwej i wymagającej.

• Haematococcus pluvialis – to gatunek algi, z której pozyskuje się astaksantynę. To mikroskopijna, jednokomórkowa alga słodkowodna, znana jako najbogatsze naturalne źródło astaksantyny . To powszechnie znany, potężny antyoksydant, który jest ponad 500 razy silniejszy od witaminy E . W odpowiedzi na stres środowiskowy, taki jak silne światło czy niedobór składników odżywczych, alga syntetyzuje astaksantynę, która chroni jej komórki przed uszkodzeniami.​

W kosmetyce astaksantyna z H. pluvialis jest ceniona za właściwości przeciwzapalne, ochronę przed promieniowaniem UV oraz poprawę elastyczności skóry. Dzięki swojej strukturze lipofilowej, astaksantyna skutecznie wnika w skórę, oferując długotrwałą ochronę przed stresem oksydacyjnym.​

Nowoczesna biotechnologia mikroalg otwiera drogę do tworzenia zaawansowanych składników kosmetycznych w duchu zrównoważonego rozwoju. Kluczową rolę odgrywa tu proces upcyklingu – innowacyjne wykorzystanie wodnej frakcji pozostałej po ekstrakcji astaksantyny z mikroalg Haematococcus pluvialis. Zamiast trafiać do odpadów, ta bogata w bioaktywne związki frakcja zostaje przekształcona w wysoko funkcjonalny składnik o działaniu ujędrniającym.

Mikroalgi są hodowane w zamkniętych, sterylnych fotobioreaktorach zasilanych odnawialną energią geotermalną, co minimalizuje wpływ na środowisko. Ekstrakt astaksantyny pozyskuje się poprzez stresowanie alg, co aktywuje ich naturalne mechanizmy ochronne. Następnie, zamiast marnować pozostały materiał, wykorzystuje się go jako źródło wegańskich peptydów kolagenowych i spermidyny – substancji wspomagających jędrność i elastyczność skóry.

Dzięki tej strategii nie tylko powstaje skuteczny składnik aktywny, ale też znacząco ogranicza się ilość odpadów i emisji w całym procesie produkcji.

Przyszłość mikroalg w kosmetyce

Bez wątpienia mikroalgi to jedno z najbardziej obiecujących źródeł innowacyjnych składników aktywnych. Dzięki swoim właściwościom – m.in. antyoksydacyjnym, regenerującym czy nawilżającym – coraz częściej wykorzystywane są w nowoczesnych formułach kosmetycznych. Ich potencjał biotechnologiczny otwiera przed formulatorami nowe możliwości tworzenia skutecznych, a zarazem naturalnych i zrównoważonych produktów pielęgnacyjnych. Z powodzeniem mogą również stanowić matrycę do pozyskiwania unikalnych, często zaskakujących surowców kosmetycznych.

Podsumowując, mikroalgi dostarczają składników, które nie tylko chronią skórę przed szkodliwym promieniowaniem UV, ale także skutecznie naprawiają uszkodzenia DNA oraz usuwają negatywne skutki stresu oksydacyjnego. Dzięki tym właściwościom produkty zawierające fotoliazę i fikocjaninę stanowią doskonały wybór do pielęgnacji skóry, zarówno w codziennym użytkowaniu, jak i w szczególności w kosmetykach przeciwsłonecznych.

Ponadto, ekstrakty z mikroalg wykazują działanie przeciwzapalne, redukując stany zapalne skóry, oraz przeciwutleniające, neutralizując wolne rodniki, co przyczynia się do poprawy kondycji skóry i opóźnienia procesów starzenia. Dodatkowo, polisacharydy takie jak ektoina oraz kwasy tłuszczowe zawarte w mikroalgach wspierają utrzymanie odpowiedniego poziomu nawilżenia skóry, a także wspomagają jej regenerację. Karotenoidy i witaminy obecne w mikroalgach pełnią rolę silnych przeciwutleniaczy, chroniąc skórę przed stresem oksydacyjnym i uszkodzeniami wywołanymi przez wolne rodniki.