Produkty wegańskie – jak branża kosmetyczna odpowiada na rosnące zapotrzebowanie?

Kosmetyk cruelty-free to produkt, który nie był testowany na zwierzętach na żadnym etapie produkcji, od składników po gotowy produkt oraz żadne zwierzę nie ucierpiało podczas wytwarzania składników i komponentów potrzebnych do jego produkcji. Oznaczenie cruelty-free jest symbolem zgodności z etycznymi standardami, które promują szacunek dla zwierząt i dążenie do minimalizowania cierpienia zwierząt w przemyśle kosmetycznym.

Pomimo łatwiejszego dostępu do surowców wegańskich, produkcja tych kosmetyków pozostaje wyzwaniem, zwłaszcza jeśli chodzi o zachowanie statusu cruelty-free. Producenci kosmetyków cruelty-free napotykają trudności, głównie związane z kosztami produkcji. Surowce takie jak olej palmowy są tanie, co sprawia, że produkty na jego bazie są konkurencyjne cenowo. Olej palmowy nie jest uznawany za cruelty-free ze względu na szereg problemów związanych z jego produkcją. Proces pozyskiwania tego oleju często prowadzi do niszczenia siedlisk dzikich zwierząt, konfliktów społecznych oraz degradacji środowiska naturalnego, co stanowi zagrożenie zarówno dla fauny, flory jak i ludzi. Istnieją oleje pozyskiwane z certyfikowanych plantacji (RSPO), jednak ich cena jest znacząco wyższa od tych klasycznych. Wybierając droższe, etyczne surowce, producenci muszą podnieść cenę końcową produktu, co może zniechęcać klientów. Problem pogłębia się, gdy konsumenci wybierają tańsze produkty, nie zdając sobie sprawy, że ich wybory wpływają na stosowane surowce.

W Polsce oraz Europie istnieje kilka organizacji certyfikujących produkty wegańskie, które dają konsumentom pewność, że produkty są całkowicie pozbawione składników pochodzenia zwierzęcego oraz dbają o to, aby produkty spełniały określone standardy etyczne cruelty-free. Oto kilka z tych organizacji:

The Vegan Society, pierwsza organizacja reprezentująca wegan, została założona w 1944 roku. Jej celem jest promowanie filozofii i stylu życia, które dążą do wyeliminowania – w miarę możliwości i praktyczności – wszelkich form wykorzystywania i okrucieństwa wobec zwierząt. Certyfikacja Vegan Society potwierdza, że dany produkt jest wolny od składników pochodzenia zwierzęcego oraz nie był testowany na zwierzętach.

Viva Vegan to polska organizacja, która zaangażowana jest w promowanie weganizmu oraz wspieranie społeczności wegan. Ich certyfikat, oznaczony symbolem Viva Vegan, stanowi potwierdzenie, że dany produkt nie zawiera żadnych składników pochodzenia zwierzęcego ani ich pochodnych, a także nie był testowany na zwierzętach. Dodatkowo, produkt nie zawiera oleju palmowego. Ten certyfikat jest gwarancją dla konsumentów, że wybierając produkty oznaczone tym logo, wybierają produkty zgodne z wartościami wegańskimi.

V-label to certyfikat, który cieszy się uznaniem na arenie międzynarodowej. Potwierdza on, że produkt spełnia określone kryteria weganizmu, co oznacza, że nie zawiera składników pochodzenia zwierzęcego i nie był testowany na zwierzętach. Produkty oznaczone logo V-label są godne zaufania dla konsumentów, którzy poszukują produktów zgodnych z ich wartościami etycznymi. W Unii Europejskiej V-Label jest obecnie najbardziej rozpoznawalnym oznaczeniem produktów wegetariańskich oraz wegańskich.

PETA (People for the Ethical Treatment of Animals): PETA to jedna z najbardziej rozpoznawalnych organizacji walczących o prawa zwierząt. Prowadzi Program PETA’s Beauty Without Bunnies, który potwierdza, że kosmetyki oznaczone logiem „PETA approved” są wolne od okrucieństwa wobec zwierząt.

Wybór produktów certyfikowanych przez te organizacje daje konsumentom pewność, że są one zgodne z zasadami weganizmu oraz nie przyczyniają się do cierpienia zwierząt. Producenci stosują certyfikaty, aby potwierdzić zgodność swoich produktów z określonymi standardami etycznymi i jakościowymi. Certyfikaty te stanowią ważny sposób komunikacji z konsumentami, zapewniając im pewność co do pochodzenia i produkcji produktów. Wykorzystanie tych certyfikatów przez marki kosmetyczne świadczy o ich zaangażowaniu w produkcję etycznych i zrównoważonych produktów, co może przyczynić się do budowania zaufania konsumentów i wzrostu popularności wśród osób poszukujących kosmetyków zgodnych z ich wartościami.

Według raportu RaportLinker Vegan Cosmetics Market Size & Share Analysis – Growth Trends & Forecasts (2023 – 2028) rozmiar rynku kosmetyków wegańskich ma wzrosnąć z 2,66 miliarda dolarów w 2023 roku do 3,70 miliarda dolarów do 2028 roku.

Wzrost na rynku kosmetyków wegańskich napędzany jest przez rosnącą świadomość konsumentów na temat korzyści płynących z ich stosowania. Rosnąca troska o bezpieczeństwo zwierząt sprawia, że kosmetyki wegańskie stają się coraz bardziej popularne. Coraz większe zainteresowanie konsumentów produktami wegańskimi, szczególnie wśród pokolenia Z, przyczynia się do prognozowanego wzrostu sprzedaży.

Wzrastająca popularność weganizmu skłoniła producentów surowców kosmetycznych do intensyfikacji działań w zakresie badań i rozwoju, wprowadzania innowacyjnych produktów oraz modyfikowania istniejących, aby sprostać oczekiwaniom producentów poszukujących składników wegańskich. Coraz więcej firm inwestuje w badania nad alternatywnymi składnikami pochodzenia roślinnego lub syntetycznego, które mogą zastąpić tradycyjne składniki niewegańskie. Z powodzeniem zastąpili oni popularne surowce pochodzenia zwierzęcego zamiennikami wegańskimi:

• Wosk pszczeli – woski roślinne, wosk ryżowy, wosk japoński
• Lanolina – emolienty o bogatym odczuciu
• Śluz ślimaka – roślinne i algowe polisacharydy wielocząsteczkowe
• Kolagen – proteiny roślinne
• Keratyna – fosfolipidy roślinne np. z soi, słonecznika.
• Elastyna – fitohormony, roślinne stymulatory
• Piżmo – piżma nitrowe np. z korzenia arcydzięgla
• Koszenila – roślinne barwniki np. z korzenia henny  
• Jedwab – w formułach do włosów są to najczęściej lotne silikony

Według Natalii Kubiak, menedżer ds. sprzedaży w Naturallia Sp. z o.o., aktualnie jednym z kluczowych certyfikatów, którymi interesują się producenci kosmetyków podczas zakupu surowców, jest certyfikat wegański. Brak takiego potwierdzenia może uniemożliwić uzyskanie certyfikatów, wydawanych przez organizacje takiej jak Vegan Society czy Viva Vegan. Natalia Kubiak zauważa, że świadomość konsumentów stale rośnie, co wymusza konieczność umieszczania odpowiednich certyfikatów na opakowaniach produktów. Podkreśla również, że obfitość różnych znaków i certyfikatów na opakowaniach może wprowadzać ich w błąd, dlatego edukacja społeczna wciąż pozostaje kluczowa. Jej spostrzeżenia są jednoznaczne z wynikami badań The Vegan Society, mówiącymi o tym, że nadal wiele osób myli testowanie na zwierzętach z pojęciem produktu wegańskiego. Mimo że oba te zagadnienia mają wiele wspólnego, nie są one tożsame i nie powinno się ich stosować zamiennie. Jednocześnie uważa ona, że mimo tych trudności, branża kosmetyczna, zwłaszcza w Polsce, znakomicie odpowiada na rosnące zapotrzebowanie na produkty wegańskie. Obecnie polskie marki spełniają bardzo wysokie standardy, co pozwala im zaspokajać gusta każdego konsumenta. Podziwia ona elastyczność rynku kosmetycznego w obliczu licznych restrykcji. Z własnego doświadczenia wie, że polskie marki rzeczywiście przestrzegają tych norm, co jest godne uznania na arenie międzynarodowej, a na półkach drogerii można znaleźć szeroki wachlarz produktów nie tylko wegańskich, ale również cruelty-free.

Perspektywy rozwoju rynku produktów wegańskich w branży kosmetycznej wydają się być obiecujące, zwłaszcza w kontekście rosnącej świadomości ekologicznej i etycznej społeczeństwa. Rosnące zapotrzebowanie na produkty wegańskie w branży kosmetycznej stwarza wiele możliwości zarówno dla producentów, jak i konsumentów. Badania naukowe oraz innowacje technologiczne są kluczowe dla zapewnienia wysokiej jakości i skuteczności produktów wegańskich, a perspektywy rozwoju rynku wydają się być obiecujące w świetle zmieniających się preferencji i wartości społeczeństwa.