Jakość i bezpieczeństwo
Kontrola jakości szminek i pomadek do ust na każdym etapie produkcji

Zatem właściwą praktyką jest testowanie oraz kontrola jakości podczas każdej z wyżej wyszczególnionych faz. Aby w sposób powtarzalny i jednorodny prowadzić kontrolę produkcji, należy również ustalić znormalizowane metody przygotowania próbek zapewniające ich jednorodność. W poniższym artykule przedstawione zostaną techniki pomiarowe umożliwiające kontrolę jednorodności zarówno faz płynnych, past pigmentowych, jak i wyrobów finalnych w postaci pomadek.
Surowcami do produkcji szminek i pomadek są oleje oraz woski z dodatkami barwników i pigmentów. Pigmenty są najpierw dyspergowane w bazie olejowej, następnie dodawane do fazy olejowo-woskowej i mieszane aż do uzyskania jednorodnego produktu. Następny etap procesu obejmuje dodawanie pigmentów z efektem np. metalicznym lub perłowym, aby uzyskać atrakcyjne efekty kolorystyczne w produkcie finalnym. Na tym etapie należy pamiętać, iż proces dyspersji jest tym efektywniejszy, im lepsze rozdrobnienie cząsteczek pigmentu zostanie uzyskane.
Wydajniejszy proces dyspergowania jest także kluczowy do osiągnięcia produktu końcowego o lepszych parametrach wizualnych. Upraszczając, im lepiej pigment będzie rozdrobniony w materiale (medium), tym wydajniejsza i bardziej jednorodna będzie barwa i wygląd produktu. Tak uzyskana masa jest następnie formowana lub wlewana do patelni i przechowywana do przyszłego formowania.
W przypadku przechowywania masy pomadki przed jej wylaniem i uformowaniem należy ją ponownie podgrzać, a następnie sprawdzić spójność barwy (zaciekanie koloru) oraz zgodność ze specyfikacją. Ze względu na złożony proces produkcyjny potrzebny jest obiektywny system kontroli jakości, aby na końcu zagwarantować wysoką jakość produktu. Na każdym etapie produkcji należy ustawić realistyczne tolerancje koloru i połysku. Aby tego dokonać, potrzebne są wysokiej klasy mierniki z doskonałą precyzją pomiaru.
Precyzję pomiaru koloru określają zasadniczo dwa parametry techniczne, które musi nam zadeklarować producent w specyfikacji przyrządu. Są to powtarzalność i odtwarzalność podane jako delta E na wzorcowej serii próbek. Im niższa wartość delty E, tym dokładniejszy przyrząd. Powtarzalność pokazuje rozrzut odczytów danego przyrządu na tej samej próbce w tym samym miejscu. Odtwarzalność natomiast wskaże nam dopuszczalny rozrzut odczytów różnych egzemplarzy tego samego modelu, to tzw. zgodność międzyprzyrządowa. By kontrolować paletę barw na najwyższym poziomie, należy wymagać od spektrofotometru powtarzalności nie gorszej niż delta E = 0,01. Odtwarzalność będzie z reguły gorsza, ale delta E odtwarzalności = 0,1 pozwoli na stosowanie w pomiarach wymiennie wielu egzemplarzy danego typu spektrofotometru (np. przyrządy zastępcze na czas serwisu lub kalibracji). Dzięki stosowaniu urządzeń o dobrych parametrach powtarzalności i odtwarzalności można prowadzić kontrolę jakości wyrobów w wielu ośrodkach produkcyjnych oraz obejmować tym systemem swoich dostawców. Dodatkowo stwarza to warunki do wprowadzenia wzorców (standardów) cyfrowych i zrezygnowania z roboczych fizycznych wzorców produkcyjnych. Wzorce fizyczne są oczywistym dodatkowym źródłem błędów, wymagają odpowiedniej troski w użyciu i przechowywaniu, a ich zastąpienie standardami cyfrowymi to efektywny i elegancki atrybut nowoczesnej kontroli jakości.
Pomiar pasty pigmentowej
Na etapie kontroli pasty pigmentowej niezbędne jest przygotowanie próbki w taki sposób, aby była jednorodna (należy dobrze wymieszać surowiec) i umieścić jej określoną ilość w akcesorium umożliwiającym pomiar. Aby usprawnić procedurę pomiarową, opracowano specjalny uchwyt na próbki (dostarczany z jednorazowymi plastikowymi łyżeczkami), który jest łatwy w czyszczeniu. W celu uzyskania powtarzalnych wyników należy wlać do łyżki za pomocą strzykawki zawsze taką samą ilość pasty pigmentowej. Uchwyt próbki jest przeznaczony do pomiaru bezkontaktowego poprzez umieszczenie spektrofotometru BYK-mac na akcesorium. Akcesorium zaprojektowano tak, by specjalna osłona zapobiegała przedostawaniu się światła z otoczenia do okna pomiarowego spektrofotometru.
Pomiar masy na szminki
Po dodaniu frakcji woskowej ostateczny materiał masy na szminki wykazuje się wysoką lepkością. Aby kontrolować barwę, efekt i połysk takiego produktu, należy dołożyć wszelkich starań, by pomiar był bezkontaktowy. Rekomendowane jest zastosowanie aplikatorów automatycznych oraz kart testowych w celu przygotowania próbek oraz akcesorium umożliwiającego bezkontaktowy pomiar spektrofotometrem oraz połyskomierzem.
Poniższe punkty ukazują krok po kroku jak dokonać badania masy z zachowaniem najlepszych praktyk pomiarowych:
1. Należy podgrzać masę w łaźni wodnej, aby zmniejszyć jej lepkość.
2. Wymieszać masę w celu uzyskania jednolitej mieszaniny krótko przed aplikacją.
3. Podgrzać aplikator i podłoże, aby zachować niską lepkość i uniknąć zastygnięcia materiału (rekomendowane jest zastosowanie aplikatora kwadratowego, ponieważ zapewnia najlepsze wyniki aplikacji).
4. Dokonać wymalowania za pomocą aplikatora automatycznego, który zapewnia lepszą powtarzalność procedury.
Tak przygotowaną próbkę z mokrym wymalowaniem można poddać badaniu barwy lub połysku. W celu przeprowadzenia badania w sposób bezkontaktowy stworzone zostały specjalne szablony (maski) do mokrych wymalowań. Szablony te wykonane z łatwego do czyszczenia hartowanego aluminium przystosowane są do współpracy ze wszystkimi modelami spektrofotometrów i połyskomierzy fi rmy BYK Gardner.
Pomiar szminki – produktu finalnego
Kolor gotowej, uformowanej szminki ma duże znaczenie, ponieważ jest ona już po końcowej fazie produkcji, tym samym gotowa jest do sprzedaży klientowi. Jednak pomiar barwy czy połysku na małych, zakrzywionych elementach jest bardzo trudny. Dlatego opracowano statyw do pomiaru produktów kosmetycznych wraz z uchwytem do pomadki. Pomiaru dokonuje się poprzez umocowanie szminki w uchwycie, a następnie umieszczenie jej w statywie. W ten sposób szminka znajdująca się w komorze statywu może być łatwo pozycjonowana do oceny koloru. Dodatkowym atutem jest fakt, iż taki pomiar jest zupełnie bezkontaktowy.
Kontrola powtarzalności pomiaru szminki
Tę samą czerwoną, metaliczną szminkę zmierzono pięć razy, wykonując za każdym razem trzy odczyty. Po każdym pomiarze szminka była wysunięta ze statywu i obrócona, a następnie wsunięta z powrotem.
Wykresy pokazują zmienność w przeprowadzonych pomiarach. Dane analizowano przy użyciu systemu tolerancji dECMC dla trzech kątów pomiarowych 25°, 45° i 75°, czyli metodyki stosowanej w ocenie wyrobów z efektem metalicznym. Jak widać na wykresach po prawej stronie, powtarzalność pięciu pomiarów mieści się w granicach zdefiniowanej specyfikacją tolerancji.
Przedstawione w artykule procedury jednoznacznie ukazują, że kontrola jakości szminki na każdym etapie procesu jest skomplikowana i wymaga odpowiednich technik oraz oprzyrządowania. Jednak omówione metody i rekomendacje pozwalają prowadzić badania w sposób jednoznaczny i w pełni powtarzalny.
Artykuł został opublikowany w kwartalniku "Świat Przemysłu Kosmetycznego" 2/2021